PeyamaKurd - Türkiye, mültecilerin ülkesine dönmesini ve Suriyede Kürtler tarafından bir özerkliğin engellenmesini hedefliyor. Erdoğanın söylemleri, Ankaranın YPG/DSG kanadına karşı mücadelesini katlayacağını ve özerklik duruşunu yumuşatmayacağını gösteriyor.
ABD merkezli düşünce kuruluşu Foreign Policy Research Institutede, Erdoğanın yeni dönemindeki olası Suriye politikalarının değerlendirildiği bir analiz yayımlandı.
Erdoğanın özellikle seçim sonrası verdiği mesajlar üzerinden değerlendirme yapılan analizde, Türkiyenin DSG/YPGye karşı mücadelesini katlayacağı ve Rojavada kurulmak istenen olası bir özerk bölgeye karşı politikalarını yumuşatmayacağı görüşüne yer verildi.
Türkiyenin mültecileri geri göndermek için hem Esad ile normalleşme adımları hem de Katar ile birlikte finanse edilecek bir inşa süreci planladığı belirtilen analizde, bu planların mülteci akımını durdurmak isteyen Avrupa tarafından da desteklenebileceği öngörüsünde bulunuldu.
Erdoğanın güç gösterisi
Recep Tayyip Erdoğan, önceki seçimlerden farklı olarak bu defa zafer konuşmasını, partisinin genel merkezi yerine Ankaradaki Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde yapmaya karar verdi. Erdoğanın bu seçimi, aslında basit bir tesadüf olmaktan çok uzaktı. Bu karar aslında bir güç gösterisiydi. Ne de olsa Erdoğan, ekonomik, siyasi ve sosyal kırılganlıklara rağmen ikinci tur seçimleri kazanmıştı.
Külliye önünde toplanan kalabalık, Erdoğanın konuşması sırasında ellerinde Türk bayrakları ile milliyetçiliği simgeleyen bozkurt ve Rabia işaretleri yaptı. Erdoğanın konuşmasına ise milli söylemler damgasını vurdu.
Kalabalıklar tarafından, Halkların Demokratik Partisinin (HDP) tutuklu Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaşın aleyhine idam sloganları atılırken, Erdoğan da Demirtaşın iktidarı süresince serbest bırakılmayacağına dair söz verdi.
Erdoğan ayrıca, Türkiyenin güney sınırlarının terörden arındırılacağına ve mültecilerin Suriyeye geri gönderileceğine dair de söz verdi. Türkiye şu anda, 3,6 milyon kayıtlı Suriyeli mültecinin yanı sıra diğer milletlerden yaklaşık 320.000 kişiye ev sahipliği yapıyor.
Kürtlerin özerkliğini durdurmak
Ankara için Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri gönderilmesi, 2016da Rojavaya ilk kara harektı yapmasından bu yana gündemde. Türkiye, bu ve devamında yaptığı harekatlarla bölgede, güvenli bölge olarak adlandırdığı bir alanı oluşturmaya çalıştı.
Türkiye, başlangıçta yürüttüğü Esadı devirme politikasının ardından 2014-2016 yılları arasında bölgede (terör örgütleri) YPG ve PYD önderliğinde hayata geçirilmek istenen bir Kürt özerkliğini engelleme yönünde vites değiştirdiler.
Bugün Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO), Ankaranın askeri operasyonları sayesinde Halepin kuzeyinde Afrin ve Fırat Nehrinin doğusundaki GirSp ile Kobane arasındaki bölgeye kadar uzanan geniş bir alanı kontrol ediyor.
Suriye ve Türkiye anlaşmazlığı
Ankara, çelişkili görünen iki konuda baskı yapıyor. Bir yandan, Suriyenin kuzeyine (Rojava) askeri operasyon tehdidinde bulunurken, diğer yandan kazanımlarını pekiştirmek amacıyla üst düzey YPG/DSG yetkililerini hedef alan drone operasyonları yapıyor.
Aynı zamanda Erdoğan hükümeti, Beşar Esad ile bağlarını düzeltmeye çalışıyor. Ankaranın Esadla yakınlaşma çabaları, son dönemde izlediği bölgesel normalleşme ve ittifak kurma politikalarının bir parçası.
Esadın Arap Birliğine yeniden kabulü, Suudi Arabistan ile İran, Arap devletleri ile İsrail arasındaki yakınlaşma ve ABDye olan güvenin azalması, bölgedeki dengeleri yeniden şekillendiriyor.
Bu yakınlaşmalara rağmen Esad ve Erdoğanın arasında ciddi anlaşmazlıklar var. Şam, Ankaranın ülkedeki askeri varlığını çekmesini talep ediyor. Kademeli bir geri çekilme Türkiyenin güvenlik çevrelerinde de destek bulsa da İdlibden Türkiye sınırına yeni bir mülteci hareketi tehlikesi ve Suriye muhalefetinin Ankaranın himayesine bağımlı olması durumu karmaşıklaştırıyor.
Ankaranın Suriye politikasının geleceği
Ankara, Esad ile yaptığı müzakerelerle elde edeceği olası herhangi bir yeni düzenleme ile, İdlibdeki kırılgan dengenin sarsılmamasını, Suriyeli mültecilerin makul bir kısmının Suriyeye dönmesini ve Kürt güçlerin özerkliğinin engellenmesini hedefliyor.
Erdoğanın zafer konuşmasında Türkiyenin güney sınırındaki güvenlik adımlarını ikiye katlama vurgusu, Ankaranın YPG/DSGye karşı sonsuza dek sürecek mücadelesinin devam ettiği anlamına geliyor.
Erdoğanın Demirtaşı hapiste tutma kararlılığı, Türkiyenin güney sınırını güvenli tutma sözü ve Hür Dava Partisinin (HÜDA-PAR) seçimler öncesinde Erdoğanın Cumhur İttifakına katılması, Ankaranın Suriyede özerklik konusundaki politikalarını yumuşatmayacağının göstergeleridir.
Aynı zamanda Erdoğan, Suriyedeki yeniden yapılanma çabalarını da teşvik etmeye çalışıyor.