PeyamaKurd - ABD merkezli düşünce kuruluşu The Jamestown Foundationda, savaşın ardından Gazzenin geleceği hakkında ortaya çıkabilecek olası senaryoların ele alındığı bir analiz paylaştı.
Sekiz farklı senaryoyu içeren söz konusu analizde, savaştan barış güçlerinin konuşlandırılmasına, Arap Liginin rol almasından Hamasın tam kontrolü sağlanmasına kadar çeşitli olasılıklar ele alındı.
The Jamestown Foundationda yayınlanan analiz de şunlara yer verildi:
Hamasın 7 Ekimdeki saldırıları, Gazzedeki Filistinli nüfusun statüsünü ve geleceğini değiştirmeye yönelik süreci tetiklemek için tasarlanmıştı. Bu bağlamda operasyon başarılı oldu.
Artık Gazzede hayat asla eskisi gibi olmayacak
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail Hava Kuvvetleri operasyon kararghında düzenlenen bir toplantıda, İsrail Savunma Kuvvetlerinin (IDF) Gazzeye düzenleyeceği kara harektı hakkında; Bu Gazzedeki son savaş olmalı. çünkü bundan sonra Hamas diye bir şey olmayacak dedi.
Peki İsrail, başarılı olursa Hamas sonrası Gazze nasıl şekillenecek? İşte Gazzenin geleceği sekiz olası senaryo.
***
Senaryo 1: FİLİSTİN YÖNETİMİNİN GERİ DÖNÜŞÜ
Hamasın 2007 yılında Gazzede etkin olması Filistin Birlik hükümetinin feshedilmesinden sonra Gazze ve Batı Şeria arasında çok az resmi etkileşim oldu. Bu da Batı Şeriadaki Filistin Yönetiminin ve Mahmud Abbasın Gazzede çok az varlığı ya da etkisi olduğu anlamına geliyor.
Filistin Yönetiminin Gazzeye dönmesi halinde buradaki halk arasında güvenilirliği zedelenebilir. Bu durumda Mahmud Abbas, İsrailin adamı olarak nitelendirilmekten kaçınamayacaktır.
Gazzelilerin kalmasına izin verilmesi halinde ise, İsrailin Gazzedeki direniş gruplarına para ve silah akışını engellemek için daha da sıkı kontrol mekanizmaları getireceği kesindir.
Senaryo 2: AŞIRILIKçI GRUPLARIN ETKİSİ ARTABİLİR
İsrailin, Hamas ve diğer küçük grupları yok etme planı, zaten derin bir travma geçirmiş olan bölgede tehlikeli bir güç boşluğu bırakacaktır.
Bu boşluğun İsraile sempati duyan herhangi bir grup ya da hareket tarafından doldurulması pek olası değil. Filistinlilerin öfkesi daha büyük bir aşırıcılığın büyümesini teşvik edebilir. Bu durum muhtemelen yeni şekillerde ya da El Kaide veya IŞİD gibi daha tanıdık grupların Gazzedeki popülaritesinin artmasıyla kendini gösterebilir.
Senaryo 3: İSRAİLİN GAZZEYİ TAMAMEN ELE GEçİRMESİ
Eğer beklendiği gibi İsrail, Gazzenin tamamını ele geçirirse, bu İsrail askerlerinin ve yerleşimcilerin 2005teki tahliyesinden bu yana yapılan üçüncü büyük operasyon olacak.
Gazzenin, İsrail askeri tarafından tam anlamı ile ele geçirmesi neredeyse hiç destek görmeyen bir fikir. Böyle bir durumda İsrail, ekonomik açıdan pahalı, asker açıdan zorlu ve siyasi açıdan zarar verici bir saldırı-karşılık döngüsünden kurtulamayabilir.
***
Senaryo 4: MISIR KONTROLÜNE GERİ DÖNÜŞ
Şu anda Mısırın Gazze ile mümkün olduğunca az ilişkisi var ve Gazze ile olan tek sınır kapısını sık sık kapatıyor.
Gazze 1959 yılında Cemal Abdülnasırın Birleşik Arap Cumhuriyetine dahil edilmiş ve 1967 yılına kadar Mısırlı bir vali tarafından yönetilmişti. İsrail, 1967deki Altı Gün Savaşında Gazze ve Sinayı Mısırdan ele geçirdi. Sina Yarımadası sonunda Mısıra iade edilirken, Gazze iade edilmedi ve 2005 yılına kadar İsrail askeri işgali altında kaldı.
Resmi olarak Mısır, Haziran 1967 Arap-İsrail Savaşı öncesinde var olan sınırlara dayalı bağımsız bir Filistin devletini savunmaya devam etmektedir. Bu nedenle böyle bir senaryo da göz ardı edilemez.
Senaryo 5: GAZZEDE NÜFUSUNUN AZALMASI
İsrail hava saldırıları ve uyarıları bir arada kullanarak Gazzelileri yerleşim bölgesinin Mısır sınırına yakın güney kesimine gitmeye zorluyor. Bu durum İsrailin Gazze nüfusunun tamamını sınırdan Mısırın Sina bölgesine sürmeye çalışabileceği korkusuna yol açtı.
Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas da Gazzelilerin kalıcı olarak yerlerinden edilmesinden korkuyor ve bunun 1948de yaklaşık 750,000 Filistinlinin İsrail devletini oluşturacak topraklardan sürülmesine atıfta bulunarak ikinci bir Nakba olacağını öne sürüyor.
İsrail İstihbarat Bakanlığından sızdırılan bir belge, savaş bölgelerinden büyük ölçekli göçün büyük sonuçları olacağını gösteriyor. Bu belgede; Gazzelilerin kitlesel göçü için olası varış noktaları olarak belirtilen ülkeler arasında Yunanistan, İspanya ve Kanada yer alıyor. Ancak bu plan gerçekçi görünmüyor.
Senaryo 6: BİR BM MANDASININ KURULMASI
Hamas sonrası Gazze için olası bir yönelim, birinci ve ikinci dünya savaşları arasındaki dönemde Orta Doğu ve Afrikada yaygın olduğu gibi manda bölgelerinin yeniden canlandırılmasını içeriyor.
Nitekim Gazze de, 1923ten 1948e kadar İngiliz Filistin Mandası altındaydı.
Böyle bir yetkinin BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını varsayarsak, Gazzenin BM yetkisi altındaki bir görev gücü ile yönetilmesi mümkün olabilir.
***
Senaryo 7: SİLAHSIZLANDIRILMIŞ BİR GAZZE
İsraile dost bazı Arap ülkelerine (özellikle Mısır, Ürdün, Fas, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri) silahsızlandırılmış bir Gazze üzerinde yetki verilebileceği bir senaryo ortaya çıkabilir.
Senaryo 8: HAMASIN HAYATTA KALMASI VE TEKRAR CANLANMASI
İsrail, fizibiliteden ziyade öfkeden doğan bir politika ile hem siyasi hem de silahlı kanatları olan Hamasın tüm izlerini ortadan kaldırmayı kendisine bir görev olarak belirlemiştir.
Ama bu plan, Gazzede yaşayan herkesi öldürmek ya da sınır dışı etmek dışında bu imknsız
Gazzede derin kökleri olan Hamasın, biraz farklı bir biçimde veya farklı bir isim altında olsa bile, mevcut çatışma döneminden sağ çıkma ihtimali yüksek. Bu durum, Hamasın daha güçlü olmasına İsrail ile de çatışmalarının devam edeceği anlamına gelecektir.