PeyamaKurd - PKKnin 12 Mayısta yaptığı fesih açıklamasının ardından kararın Suriyedeki Demokratik Suriye Güçlerini (DSG) kapsayıp kapsamayacağı merak konusu oldu.
Türkiye, Suriyenin kuzeydoğusunda (Rojava) konuşlu DSGnin PKKnin uzantısı olduğunu savunuyor, dolayısıyla PKKnin silah bırakma kararının bu örgütü de kapsaması gerektiğini söylüyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 12 Mayısta yaptığı açıklamada PKKnın fesih kararı ile ilgili Kuzey Irak ile birlikte Suriye ve Avrupa başta olmak üzere örgütün tüm uzantılarını da kapsayan bir karar olarak değerlendiriyoruz dedi.
Kürtler, IŞİDe karşı ABD ile işbirliği yapan Suriye Demokratik Güçlerinin (SDG) ana omurgasını oluşturuyor.
Ankara, DSGnin tam feshini istiyor
Suriyede Aralık 2024te Esad yönetiminin devrilmesinin ardından yeni kurulan hükümet 10 Martta SDG ile bir entegrasyon anlaşması imzaladı.
Ankaranın anlaşma kapsamdaki beklentileri arasında Kürt güçlerin tüm askeri kabiliyetlerinin yok edilmesi, yönetimin kendini feshederek tamamen merkezi hükümetin kontrolüne geçmesi ve Suriyeli olmayan DSG üyelerinin ülkeyi terk etmesi bulunuyor.
Kürdistan Bölgesindeki PKK varlığından farklı olarak DSGnin çoğunluğunun Suriyeli Kürtlerden oluştuğu belirtiliyor.
Ankara bu kişilerin yasal statülerine ilişkin sorunun Şam yönetimi tarafından çözülmesi gerektiğini söylüyor. Ankaranın ayrıca ABDnin Suriyedeki askeri varlığını çekip çekmeyeceğini görmek istediği belirtiliyor.
Fidan ve Suriye Dışişleri Bakanı
Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, PKKnin fesih açıklamasını yaptığı gün Ankarada beraberdi.
Türkiye-Suriye-Ürdün üçlü görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında Şeybani, Türkiyeyi PKKnin silah bırakma kararı nedeniyle tebrik etti. Şeybani, Suriyedeki sorunu SDG ile 10 Martta yapılan anlaşmanın uygulanması yoluyla çözmek niyetinde olduklarını söyledi.
Şeybani, SDGnin yeni kurulmakta olan Suriye ordusuna katılımını içeren anlaşmayı samimi bir niyetle uygulamasını temenni ettiklerini ifade etti.
Aynı basın toplantısında Fidan, Suriyedeki YPG birimlerinden silah bırakma kapsamında bahsetmedi.
Ancak örgütün Suriye topraklarının üçte birini işgal etmesinin Şam yönetimi açısından önemli bir güvenlik tehdidi oluşturduğu yorumunu yaptı.
Kaynaklar, Fidan-Şeybani görüşmesinde PKK açıklamasının ardından SDGnin Suriye ordusuna katılımına ilişkin sürecin hızlanması beklentisinin dile getirildiğini kaydetti.
ABD askerlerini çekecek mi?
Ankaranın bu süreçte gözlemlediği bir başka konu ise ABDnin Suriyedeki askerlerini çekip çekmeyeceği.
ABDnin, SDG ortaklığında sürdürülen IŞİD ile mücadele kapsamında Suriye topraklarında yaklaşık 1400 askeri olduğu kaydediliyor.
Hakan Fidan, 9 Mayısta bir televizyon kanalına verdiği röportajda artık bölgedeki vaziyetin Amerikalıların askeri olarak orada varlığına çok fazla ihtiyaç olmadığını gösterdiğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trumpın da değerlendirmesinin bu yönde olduğunu söyledi.
Türkiye, Suriye, Ürdün, Irak ve Lübnan IŞİD ile mücadele ve IŞİD üyelerinin tutulduğu kampların yönetimi konusunda ortak bir çalışma yaptıklarını ve ABDnin çekilmesi sonrasında bu mücadeleyi üstlenebileceklerini açıklamışlardı.
Ankaranın böyle bir süreçte Rojavadaki ortamı bozmak istemeyeceği değerlendirmesi yapılıyor.
Türkiyenin ayrıca, Washingtonun karşı çıkacağı türden bir baskıyı SDG üzerinde kurmayacağı değerlendiriliyor.
Şam-SDG anlaşmasına neler var?
SDG ile Şam yönetiminin yaptığı 8 maddelik anlaşma, Suriyedeki tüm etnik ve dini azınlıkların haklarını güvence altına alınmasını, SDG kontrolündeki bölge ve altyapıların Şama bağlanmasını ve SDGnin Suriye ordusuna entegre edilmesini öngörüyor.
Şam yönetimi ve SDGnin her maddenin uygulanması için ayrı komiteler kurması ve bunların yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi planlanıyor.
Ankara, SDG ile yapılan anlaşmayı olumlu bulduğunu açıklamasına karşın sürecin işletilmesine ilişkin endişe ve beklentilerini Şama aktarmıştı.