PeyamaKurd - Erdoğan yönetimi Suriye ile normalleşme konusunda Suudi Arabistan ve Arap ülkeleriyle temaslar yürütüyor.
Ankara kaynakları, Erdoğan yönetimi ile Şam rejimi arasındaki normalleşme süreci çerçevesinde Türkiye, Suriye, Rusya ve İran dışişleri bakanlarının Mayıs ayı başında Moskovada yapacağı dörtlü toplantıda Ankaranın gündemine alacağı beş konuya değindi.
Kaynaklar ayrıca, Türkiyenin başta Suudi Arabistan olmak üzere Suriye ile ilişkileri normalleştirme yönünde adım atan Arap ülkeleriyle koordinasyon için çalıştığını açıkladı.
Türkiye hükümetine yakın Hürriyet gazetesinin haberine göre normalleşme müzakerelerinin ilerleyişi hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, Türkiyenin Moskovadaki dörtlü toplantıdaki gündem maddeleri şöyle:
- Suriyedeki siyasi süreci ilerletmek
- Bir sonraki aşamada muhalefetin temsilini sağlamak
- Terörle mücadele
- Mültecilerin dönüşü
- İnsani yardım
Anayasa Komisyonunun aylardır toplanmadığını, daha önceki görüşmelerinden bir sonuç çıkmadığını ve gerekirse farklı formatlarda sürecin yeniden canlandırılması gerektiğini aktaran kaynaklar, Suriye muhalefetiyle temasların devam ettiğini, rejim ile muhalefeti Astana platformu çerçevesinde bir araya getirmenin mümkün olduğunu, ancak bu sürecin sağlıklı bir şekilde inşa edilmesinin zaman alacağını vurguladı.
Türkiyenin önceliği YPG
Kaynaklar, Türkiyenin Esad rejimi ile iş birliği yaparak Suriye sınırlarına komşu bölgeleri Suriye Demokratik Güçlerinin (DSG) en büyük bileşeni olan YPGden temizlemek istediğini belirtiyor. Türkiye için masadaki en önemli konu.
Kaynaklar ayrıca, Türkiyenin bu konudaki mesajının Suriyenin toprak bütünlüğü Türkiye için çok önemlidir. YPG dahil tüm terör unsurları Suriyenin kuzeyinden tasfiye edilmelidir şeklinde olduğunu kaydetti.
Mültecilerin geri dönüşü
Siyasi sürecin canlanmasıyla mültecilerin geri dönüşünün tamamlanacağına işaret eden Ankara kaynakları, Şam yönetiminin şimdiden adımlar attığını belirterek, şu ana kadar tutuklular hakkında 20den fazla af çıkardığını söyledi. Kaynaklara göre Astana sürecinin garantörleri olan Türkiye, Rusya ve İran, bu süreçte de garantör olacak ve bu sefer yeni ve daha geniş bir af çıkarılabilir.
İnsani yardım
Suriyede insani yardıma ilişkin olarak ise kaynaklar, Türkiyenin bu yardımları sınır kapılarından kesintisiz olarak Suriyenin her yerine ulaştırmak için esneklik göstermeye hazır olduğunu söylerken, özellikle Türkiyenin güneyi ve Suriyenin kuzeybatısındaki bölgeleri vuran yıkıcı 6 Şubat depreminden sonra bu konuya olan ihtiyaca vurgu yapıldığını kaydetti. Kaynaklara göre Türkiyenin Şam ile normalleşme yol haritası kapsamındaki güven artırıcı adımlarla, yardımın gelmesi desteklendi.
Normalleşme için Türkiye-Arap ülkeleri koordinasyonu
Kaynaklar, Türkiyenin Suriye ile normalleşme süreci çerçevesinde Arap ülkeleriyle koordinasyon sağlamaya çalıştığını ve şu anda Suudi Arabistan ve Katar ile görüşmelerde bulunduğunu ortaya koydu. Öte yandan kaynaklar, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdadın çarşamba günü Suudi Arabistana ziyarette bulunduğuna dikkati çekerek, 2011de Suriyede çatışmanın patlak vermesinden bu yana bir Suriyeli yetkilinin ilk kez Suudi Arabistanı ziyaret ettiğini vurguladı.
Esad rejimi: Türkiye Suriyeden çekilmeli
Kaynaklar, Şamın Türk güçlerinin Suriyenin kuzeyindeki operasyon alanlarından çekilmesini istediğini ve Suriyenin toprak bütünlüğüne ilişkin daha spesifik taahhütler talep ettiğini belirtti.
Ankaranın, Rusya, Suriye ve İran ile yoğun bir iletişim hamlesi yürüttüğünü dile getiren kaynaklar, Türkiyenin Arap ülkeleriyle temaslarını sürdürdüğünü ve Suriye ile ilişkileri normalleştirmeye çalışan ülkelerle koordinasyon içinde olduğunu vurguladı.
ABD normalleşmenin önünde engel
Ankara ile Şam arasındaki normalleşme sürecinin ilerlemesini engelleyen unsurlardan biri de ABDnin bölgedeki politikası ve kuzeydoğu Suriye ile ilgili gelecek planları. Öyle ki Washington, NATO müttefiki Türkiyeden gelen sert tepkiye rağmen PYD ile saha iş birliğine tüm hızıyla devam ediyor.
Kaynaklar, iki komşu ülkenin süreç sonunda elde edebileceği önemli kazanımlar olduğunu vurguladı. Ayrıca Türkiye açısından mültecilerin dönüşü öne çıkan konulardan biri ve Ankara, bu adımı atarken mültecilerin ülkelerine en güvenli şekilde dönebilmeleri için temkinli davranıyor.
ABDnin Suriyenin kuzeydoğusuna yönelik gelecek planlarına gelince, Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme bu planları bozacak en güçlü unsur.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt çavuşoğlunun açıklamasına göre, dörtlü dışişleri bakanları toplantısı Mayıs ayı başında Moskovada yapılacak. Bu görüşmenin Türkiye, Suriye, Rusya ve İran cumhurbaşkanları arasındaki bir görüşmenin önünü açması bekleniyor.