PeyamaKurd - Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Türkiyenin Rojava ve Demokratik Suriye Güçlerine (DSG) yönelik tutumunu yumuşatması amacıyla diplomatik temaslarını yoğunlaştırırken, eş zamanlı olarak ABD yönetimini de, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şaranın benimsediği katı merkeziyetçi modelin ülke gerçekleriyle uyumlu olmadığına ikna etmeye çalışıyor.
Al-Monitor haber sitesinin aktardığına göre, son günlerde DSG Genel Komutanı Mazlum Abdi ile ABDnin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack arasında bir dizi görüşme gerçekleşti. Özellikle Süveyda vilayetinde yaşanan şiddetli çatışmalar, Kürtlerin Şam ile yürütülen müzakerelerdeki konumunu güçlendirmiş durumda.
Kaynaklara göre, Neçirvan Barzani, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile olan yakın ilişkilerini devreye sokarak, Ankaranın DSGye karşı daha ılımlı bir yaklaşım benimsemesi için girişimlerde bulundu. Haberde, Ocak ayından bu yana Türkiye, bu güçlere yönelik doğrudan saldırılarını durdurdu bilgisine yer veriliyor.
Barzani aynı zamanda, Trump yönetimini, Ahmed Şaranın otoriter ve merkezi yapıya dayalı devlet modelinin, çok uluslu ve çok mezhepli bir ülke olan Suriyede işlevsel olmayacağına ikna etmeye çalışıyor. ABDli bir yetkili, Barzaniyi deneyimli ve etkili bir arabulucu olarak tanımlıyor.
Fransa Devrede: Pariste kritik zirve hazırlığı
Fransa, DSG ile Şam arasındaki diyaloğu kolaylaştırmak için diplomatik çabalarını artırmış durumda. Yakın zamanda Pariste gerçekleştirilmesi planlanan bir görüşmede, Mazlum Abdi ile Tom Barrackın bir araya gelmesi bekleniyor. Görüşmenin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macronun da katılımıyla yapılabileceği belirtiliyor.
Toplantının temel hedefi, DSG ile Kürt sivil yapılarının Şam yönetimine entegrasyonu konusunda somut ilerleme sağlandığını duyurmak. Bu süreç, ABDnin Suriye genelinde istikrarı sağlamak için Ahmed Şara yönetimiyle yürüttüğü stratejinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Barzaninin tüm taraflarla diyaloğu sürdürdüğünü belirten kaynaklar, Kürt tarafının ne federal ne de tamamen merkeziyetçi olmayan bir yönetim modeli üzerinde ısrarcı olduğunu aktarıyor.
Süveyda çatışmaları: Kürtlerin elini güçlendirdi
Süveydada bir hafta süren çatışmalarda çoğunluğu Dürzi sivil ve silahlı milislerden oluşan binin üzerinde kişi hayatını kaybetti. Gelişmeler, Ahmed Şara yönetiminin güvenlik ve istikrar konularında ciddi zaaflar yaşadığını ortaya koyarken, DSGnin müzakere masasındaki etkisini artırdığı belirtiliyor.
ABDli kaynaklar, Mazlum Abdi ile Tom Barrack arasında yapılan son gizli görüşmelerde, DSG ile Şam yönetimi arasında idari bir uzlaşma zemini arandığını aktarıyor. Başlangıçta taraflar arasında önemli fikir ayrılıkları olsa da, Süveydadaki gelişmelerin ardından Kürtlerin pozisyonu daha güçlü hale geldi.
19 Temmuzda Ürdünün başkenti Ammanda gerçekleşen görüşmenin, 10 gün önce Şamda yapılan toplantıya göre çok daha yapıcı geçtiği kaydediliyor.
9 Temmuzdaki ilk görüşmenin ardından, ABD Temsilcisi Tom Barrack, açık biçimde Ahmed Şaranın merkeziyetçi modeline destek verdiklerini ve DSGnin hızlı hareket etmemesi halinde Amerikan güçlerinin bölgedeki varlığının sürdürülemeyebileceğini Mazlum Abdiye iletti.
Bazı kaynaklar, ABD ve Türkiyenin DSGye, Şam yönetimiyle anlaşmaları için 30 günlük bir süre tanıdığı yönündeki haberleri yalanladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise müzakerelerin halen sürdüğünü ve aktif şekilde ilerlediğini doğruladı.
Temel anlaşmazlık noktası ise değişmedi: Kürtler özerk bir yönetim talep ediyor; Ahmed Şara ise üniter ve merkezi bir devlet yapısında ısrarcı.
Geçmişteki mutabakatlar ve gelecekteki olasılıklar
Mart ayında, iktidarının ilk büyük güvenlik krizini yaşayan Ahmed Şara, Mazlum Abdi ile görüşerek, Rojavadaki özyönetim ile Şam arasında yönetimlerin birleştirilmesini öngören bir çerçeve anlaşmasına imza atmıştı. Aynı ay içinde, çoğu Alevi sivil olan binin üzerinde kişi çatışmalarda hayatını kaybetmişti.
Al-Monitor kaynaklarına göre, Süveydadaki kriz yalnızca Şarayı siyasi ve askeri açıdan zayıflatmakla kalmadı, Mazlum Abdiye de diplomatik güç kazandırdı. Bir kaynak, Hiç kimse Ahmed Şara rejiminin uzun vadede ayakta kalabileceğini garanti edemez. Mazlum Abdi, halkını savunmasız bırakmak istemiyor dedi.