PeyamaKurd - Irak Parlamentosunda Halepçenin il statüsüne kavuşturulmasına ilişkin yasa tasarısının oylanması bir kez daha ertelendi. Dönemin Kürdistan Bölgesi Başbakanı Neçirvan Barzani, 2013 yılında hazırlanan yasa tasarısını, Irak Hükümetine sunmuştu.
Irak Parlamentosunun dün akşam yapılması planlanan oturumunda, Halepçenin il statüsü kazanmasına yönelik yasa tasarısı oylanacaktı.
Rudawdaki habere göre oturum yeterli sayıda milletvekili bulunmadığı için başlayamadı ve bir gün sonraya ertelendi.
Oturumun ilk maddesi Halepçenin il statüsüne kavuşturulması yasa tasarısının oylamasıydı.
Irak Parlamentosu Milletvekili çiro Hemeşerif yaptığı açıklamada, Parlamentoda oturuma başlama zili iki kez çaldı, ancak yeterli sayıda milletvekili bulunmadığı için oturum başlayamadı ve aynı gündemle çarşamba gününe ertelendi dedi.
Hemeşerif, yaklaşık 140 milletvekilinin hazır bulunduğunu, ancak yasal çoğunluğun sağlanamadığını belirtti.
Bazı milletvekillerinin Irak ile Filistin arasında oynanan maç nedeniyle oturuma katılmadığı öğrenildi.
Halepçenin il statüsüne kavuşma süreci
Halepçe, 13 Mart 2014te Kürdistan Parlamentosu tarafından alınan karar ile resmen Kürdistan Bölgesinde dördüncü il olarak tanındı.
Bu süreç, 2013 yılının başında dönemin Kürdistan Bölgesi Başbakanı ve şu anki Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani tarafından başlatıldı.
Ancak Sünniler ile yaşanan siyasi anlaşmazlıklar ve diğer bazı etkenler, yasa tasarısının Irak Parlamentosunda onaylanmasını geciktirdi.
Neçirvan Barzaninin sunduğu tasarı
24 Aralık 2013te Neçirvan Barzani, Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından hazırlanan Halepçenin il statüsüne kavuşturulması yasa tasarısı taslağını, 12034 sayılı yazı ile dönemin Irak Başbakanı Nuri Malikiye gönderdi.
Barzani, mektubunda Halepçenin Irakın 19. ili olarak tanınmasını talep etti.
Bu talebin ardından Irak Bakanlar Kurulu 31 Aralık 2013te toplandı ve Halepçenin il yapılması yasa tasarısını onayladı.
Karara göre, tasarının Irak Parlamentosuna gönderilmesine ve Halepçenin idari sınırlarının belirlenmesine karar verildi.
Halepçenin il statüsüne kavuşma gerekçeleri
Halepçenin il statüsü kazanmasına yönelik yasa tasarısında şu gerekçeler öne çıktı:
* Halepçenin büyük ölçükte genişlemesi ve nüfusunun artması,
* 1988de kimyasal silah saldırısına uğrayan kentte yaşanan insani, mali ve çevresel zararlar,
* Halepçenin uluslararası alandaki tarihsel ve siyasi önemi.
Irak Parlamentosunda oylama beklentisi
Halepçenin il statüsüne kavuşması konusundaki yasa tasarısı, uzun yıllar süren bekleyişin ardından, 13 Mart 2023te Irak Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı ve Irak Parlamentosuna gönderildi.
Ancak oylama aşamasına gelindiğinde süreç duraksadı. Önceki gün Irak Parlamentosu Başkan Yardımcısı Şaxewan Abdullah, Parlamento Başkanı ve Birinci Başkan Yardımcısının Halepçenin il yapılması yasa tasarısının dünkü oturumun gündemine alınması için onay verdiğini belirtti.
Ardından Irak Parlamentosu, 25 Mart 2025 Salı günü gerçekleşecek oturumun gündemini yayımladı ve Halepçenin il statüsüne kavuşturulması yasa tasarısı, oturumun ilk maddesi olarak yer aldı.
Ancak oturum bugüne ertelendi.
135 bin nüfusa sahip olan Halepçe, başta Halepçe Merkezi olmak üzere Xurmal, Biyare, Bamo ve Sirwan nahiyelerinden oluşuyor.