PeyamaKurd - Kürdistan Bölgesinde Koya Üniversitesinde Siyaset Felsefesi Öğretim Görevlisi Dr. Serbest Nebi, Demokratik Suriye Güçleri (DSG) ile Suriye rejimi ve İran tarafından desteklenen Arap aşiretleri arasında son zamanlarda sıklıkla yaşanan çatışmaları ve bölgedeki gündemi PeyamaKurde değerlendirdi.
Nebi, Suriye ve Rojavada DSG ile savaşan Arap aşiretlerin rejim ve İran tarafından destek aldığını söyledi.
PKKnin düşünce yapısının Rojavada varlık göstermesinin bölgede güvenlik sorununa sebep olduğuna vurguda bulunan Nebi, Rojavayı Kuzey Kürdistana kurban etmek büyük bir sorundur bizim için. Kamışloda neden Abdullah Öcalanın posteri asılıyor ki, neden Diyarbakırda asmıyorsunuz? diye ekledi.
***
DSG, Suriye rejiminin Arap aşiretleri tarafından yapılan saldırılara karşı yapısını nasıl koruyor?
DSG yalnız değildir. DSG, Uluslararası Koalisyon Güçlerinin üyelerindendir. Onun için DSGnin destekçileri fazladır. ABDdir, Fransa var, Suudi Arabistan gibi birçok Arap devleti de DSGyi destekliyor.
Arap aşiretlerinin DSGye karşı savaşı ne kadar etkili? Arap aşiretleri İrandan veya Suriye rejiminden nasıl destek alıyor?
Şu an Kürtlere karşı savaşan aşiretler tarihleri boyunca rejimle birlikteydiler, rejim askerlerinin yanında yer aldılar. Rejim için en ucuz hizmetleri, en dalkavukluk işleri yaptılar. Arap aşiretleri, 2004 yılında rejimin desteğiyle Kamışloya saldırı düzenlediler. Kürt katliamını gerçekleştirdiler. Bunlar aynı zamanda Saddamın destekçisi olan Araplardır. Suriye iç savaş başladığı zaman bazıları IŞİD tarafa geçti, bazıları El-Kaideye katıldı, bir kısmı da DSG tarafına geçti.
Şu an bir kısmı halen rejimin yanındadır. Bazıları da Kürtlerin sınırlarında Kürtlerin düşmanlığını yapıyorlar. Silah ve lojistik desteği başta olmak üzere birçok alanda rejim ve İrandan yardım alıyorlar. Tabi onların asıl derdi Kürtlerdir, DSG değildir. Türkiye de Suriye muhalefetinin de onları desteklediğini düşünüyorum.
***
KÜRTLERİ EN BÜYÜK TEHDİT OLARAK GÖRÜYORLAR
Peki, neden Kürt düşmanlığını yapıyorlar?
çünkü onlar için en büyük tehdit rejim değildir, İran değildir, Türkiye değildir. Onlar en büyük tehdit olarak Kürtleri görüyorlar. Bu aşiretler 150 yıl önce Osmanlı döneminde getirilip bu topraklara yerleştirildiler.
Kürtler, o zamanlar onların buralara yerleşmelerini istemiyorlardı. Bunlar çetecilik ve militarizm gibi bir yapıya sahipler. Onlarda insanların evlerine yönelik saldırı düzenleme, mallarını gasp etme, çocuklarını öldürme, kadınlarını kaçırma gibi kültürleri halen mevcut.
Kim bunlara yardım ederse bunlar onların adamları oluyorlar. Zamanında Türklerin de İranlıların da IŞİDin de adamları oldular.
Bugün halihazırda DSG ile Arap aşiretleri ve rejim arasında çatışma devam ediyor mu?
Evet, çatışma var, savaş devam ediyor. DSG bu kez çok yoğun bir şekilde rejimin üzerine gitti. DSG, Rusya ve rejimden heyetler bir araya geldiler. Tabi rejimin heyeti biraz fazla dilini uzattı ve ABD olmazsa başınız ezeriz diyerek DSGyi tehdit etti. DSG de sert bir şekilde Rusya ve İranın desteği olmasa Şama kadar geliriz yanıtını verdi.
Peki, yaşanan son çatışmalarda Rusyanın herhangi bir rolü var mı sizce?
Rusya, bu çatışmalardan memnun değil. Rusya, İranın bunlara destek vermesinden de rahatsız. Rusya, bunların ABDye bahane vererek DSGnin sınırlarını genişlettiğini düşünüyor. Rusyaya göre, bunların yaptığı her saldırı sonucu DSG ABDnin desteğiyle sınırlarını daha da genişletiyor. Böyle olunca ABDnin bölgedeki etkisi artıyor.
Bu, Rusyanın çıkarlarına ters. İran, DSGnin olduğu bölgeler üzerinden rejime, Libyaya ve silahlı gruplara lojistik ve silah yardımı yapmak istiyor ama DSG buna izin vermiyor. İran, ABDnin bölgeden çekilmesi için bu aşiret ve silahlı gruplar üzerinden dronelarla ABDye ait askere üslere saldırılar düzenliyor. Ama ABD bunun farkında hem savunmayı iyi yapıyor hem de her gün askeri ve silah gücünü bölgede arttırıyor.
ABD yaşananlara dair ne düşüyor?
Tabi ki ABD, ortağı olan DSGnin kazanmasını istiyor. ABDye doğrudan saldırı yapılmadığı sürece kendisi savaşa dahil olmuyor. Ve ABD doğrudanda Arap aşiretleriyle de karşı karşıya gelmek istemiyor onların düşmanlığını almak istemiyor. Zaten DSG var onlar savaşıyorlar. Saldırı yaptıklarında ABD zaten savaş uçaklarıyla onlara yönelik bombardıman düzenliyor.
Arap aşiretleri arasında da bölgede çatışmaların çıktığı biliniyor. Özellikle İbrahim el-Hifil aşireti ile diğer aşiretlerle arasında problemler var mı?
İbrahim El Hivil aşiretinin yarısı DSGnin içinde yer alıyor. İbrahim Hifilin amcasının kızı DSGnin öncülerindedir. Rolü büyüktür. Bunlar Haşimi değildir. Kendilerini Haşimi diye tanımlıyorlar. Haşimi demek soyunun Peygambere dayandığı demek oluyor. Onun için bunlar Haşimi değiller.
Ayrıca bunlar birkaç parçaya bölünmüşler. Bunlardan bir kısmı Türkiyenin destek verdiği Suriye muhalefetine bağlı, bir kısmı IŞİDi destekliyordu onlar da şu an İranın yanında yer alıyorlar, büyük bir kısmı da DSG ile birliktedir.
Sizin görüşlerinize göre Rojavadaki Özerk Yönetimi, dünya resmi olarak tanır mı?
ABD ve Avrupalıların inancı Kürdistan Bölgesine nazaran daha çok Rojavaya var. Fakat PKKnin orayı kontrol etmesi güvenliği zedeliyor. Ajandalarında PKKnin mantalitesi olduğu sürece bu endişe sürecektir. Mesele Kürt olması değil, PKKnin mantalitesinin Rojavada hüküm sürmesidir.
Kamışloda neden Abdullah Öcalanın posteri asılıyor ki? Neden Diyarbakırda asmıyorsunuz? Rojavadaki Kürtler, Bakurdaki (Kuzey Kürdistan) Kürtlerin yerini alamazlar. Orada 40 milyon Kürt var. Biz onların yükünü de taşıyamayız. Onlar kendilerini korumalılar.
Rojavayı Bakura kurban etmek büyük bir sorundur bizim için. Bunun için Rojavalı Kürtler kendi kurtuluşları kendileri karar vermeleri gerekiyor.
***
ROJAVA, SURİYE MUHALEFETİNE DESTEK VEREREK KÜRT DAVASINI GERİLETTİ
Rojavanın geleceğini Kürdistan Bölgesi gibi bir yapıya sahip olmasını öngörüyor musunuz?
Zor. Eğer Rojavanın iradesi ortak olmazsa. Suriye muhalefetine destek vermekle Kürt davasını gerilettiler. Kürt meselesini bölge devletlerinin kontrolüne soktular. ENKS, Kürt meselesini Suriye muhalefetinin ajandasında yer almasına sebep oldu, PKKye bağlı partiler de Kürt meselesinden hiç bahsetmediler. Demokrasi gibi durumlardan bahsettiler. Her iki taraf da hata yaptı. Programlarında Kürt davası yok.
Geçtiğimiz günlerde Mazlum Abdinin ENKSlilerle bir araya geleceği ve Kürt diyaloğunun yeniden başlayacağı konuşuldu. Bu mümkün mü?
Bu durum, günlük olarak konuşuluyor. Hikye çürüdü. ENKSnin kararı kendisinin elinde değil, Türkler görüşün demeyene kadar görüşmeyecekler. Duhok Anlaşmasında ben de vardım. Davutoğlu, Kürtlerin başarılı olacağını söyledi anlaşmanın bitmesini istedi ve ENKS açık bir şekilde anlaşmadan ayrıldı.
Şimdi de yapamıyorlar. Araplar, Suriye muhalefetinde çekilmişler ama onlar halen Suriye muhalefetinde kalmaya devam ediyorlar. Kimse onların varlığından ve yokluğundan haberdar bile değil.