Esad, Erdoğan ile yakınlaşmayı kibar bir dille geri mi itiyor!
PeyamaKurd - Medyada Suriye ile Türkiye arasında bir yakınlaşma olduğuna dair pek çok spekülasyon dolaştı. Rus yetkililerin, Moskova'nın Erdoğan ve Esad arasında bir görüşme ayarlamaya çalıştığı iddiaları da gündeme geldi.
Ama yakın bir zaman içinde Moskova'da asık suratlı Erdoğan'ın, gülümseyen Esad'la el sıkıştığı bir fotoğraf görmeyi beklemiyorum.
“Esad ve Erdoğan, sadece Kürtler söz konusu olunca hemfikir”
Erdoğan ve Esad sadece tek bir konuda hemfikir: ikisi de Suriye'deki Kürt bölgeleri için gerçek özerkliği reddediyor.
Kasım ayında Astana'da Suriye ile ilgili yapılan toplantıda Türkler, Esad'ın müttefikleri olan İran ve Ruslarla, bölgedeki bazı konular üzerine bir kez daha anlaştılar.
Söz konusu anlaşma mesajı, özerk yönetimi kontrolü altında tutan ve Kürtlerin ana omurgasını oluşturduğu Demokratik Suriye Güçlerine (DSG) yönelikti.
DSG, geniş çaplı bir Türk saldırısını geri itmek için şimdiye kadar bir tarafta ABD, diğer tarafta Suriye ve Rusya arasında denge kurmayı başardı. Rusya ve Suriye DSG ile savaşmayı reddediyor.
Ayrıca 2023'e az kaldı.1998'deki eski bir mutabakatın (Ankara anlaşması) geri getirilmesi mümkün olsa bile Türkiye-Suriye yakınlaşmasını sağlamayacak. Her iki tarafın da 25 yıl önce olduğundan daha derin şikayetleri var.
Ankara, Suriye rejiminin kuzey Suriye'nin tamamını fiilen kontrol edebileceğinden şüpheli. Çünkü Suriye rejimi, Dera'yı bile kontrol edemiyor. Başkente 400 mil uzaklıktaki Kamışlo'yı nasıl kontrol edecek?
Türkiye-Suriye görüşmeleri
Buna ek olarak, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 8 Kasım'da siyasi müzakerelerin yeniden başlamasını, Suriyeli mültecilerin Türkiye'den Suriye'ye güvenli bir şekilde geri dönmelerini sağlama şartına bağladı. Türkiye istihbarat lideri Hakan Fidan, geçtiğimiz eylül ayında Suriye istihbarat yetkilisi Ali Memlük ile görüştü.
Fidan, Şam'da iki gün kaldı. Bu uzun bir ziyaretti. Ancak Türkiye'nin açıklamaları ikili ilişkilerde büyük bir ilerleme kaydedilmediğini gösteriyor.
Şam, mültecilerin dönüşünü memnuniyetle karşılıyor ama tüm mültecileri geri istemiyor. Çünkü bunlar, “Nerede yaşayacaklar? Nerede iş bulacaklar? Yiyecekleri nasıl bulacaklar? Rejim hepsine nasıl güvenebilir?
Şam bu konuda Fidan, Çavuşoğlu ve Erdoğan'a garanti vermeyecek, Suriye'de güvenli bölgeleri kabul etmeyecek. Esad, Türk askerinin ülkesinden çıkmasını istiyor.
Mülteci sorunu çok büyük ama başka zor problemler da var:
Türkiye sınırı yakınlarında yerinden edilmiş Suriyeliler ve güvenlikleri konusunda ne yapılmalı?
Türkiye, sponsor olduğu binlerce Suriyeli isyancıyla ne yapacak? Bunlar, nereye gidecekler?
Tüm muhalif savaşçıların gönüllü olarak Suriye güvenlik güçlerinin insafına teslim olacağını düşünmek mümkün değil. Türkiye, Suriye’deki milis grupları terk etmesi sonrası yaşanacak çatışmalardan kaçınmak istiyor.
Ağustos ayında Çavuşoğlu, Suriye muhalefetinin Esad ile uzlaşması gerektiğini söyledi. Kasım ayında, Ankara ile Şam arasındaki görüşmelerin istihbarat direktörleri seviyesinden “siyasi seviyeye” geçebilmesi için bu konularda ilerleme kaydedilmesi gerektiğini söyledi.
Oğul Esad, babası gibi sabrı öğrendi ve şu an izliyor!
Esad'ın babası Hafız sabrı ile biliniyordu ve oğlu da bunu öğrendi. Basında çıkan haberler, Beşar'ın eski dostu Erdoğan ile görüşmek ve ona siyasi destek vermek için hiç acelesi olmadığını gösteriyor.
Esad hükümeti iç savaşta hiçbir zaman siyasi tavizler vermedi. Bunun yerine Türk muhalefetinin, Erdoğan'ın Suriye politikasına yönelik güçlü çıkışlar yapmasını bekliyor ve izliyor.
Muhalefet partileri, Şam ile hızlı bir siyasi açılım çağrısı yapıyor. Esad büyük ihtimalle, Türk muhalefetinin haziran seçimlerini kazanması halinde, Erdoğan hükümetinin milis gruplara verdiği desteği vermeyeceğini ön görüyor.
Seçime kadar olan zaman diliminde ise DSG ile daha fazla avantaj elde edebilecek hamleler yapabileceğini umuyor.
Bu nedenle Esad, Putin'in kendisine Erdoğan'la fotoğraf çektirmek için yaptığı daveti kibarca reddediyor. Zayıf devlet liderlerinin bile bazen, “hayır, teşekkürler” diyebileceğini unutmayın.
Robet Ford | Şarku’l Avsat İngilizce
Çeviri-Düzenleme | PeyamaKurd
Bu kategoride yazarlar tarafından ifade edilen görüşler, kendilerine aittir ve PeyamaKurd’un bakış açısını yansıtmayabilir.
