"Kormor saldırısı, Erbil’in hava savunmasına ihtiyacını gösteriyor"

PeyamaKurd - İran'ın uzantıları tarafından Kürt enerji altyapısına yönelik saldırılar, Kürtler harici ABD birliklerini de tehlikeye atabilir.

26 Kasım akşamı, Kürdistan Bölgesi'nde bulunan Kormor doğalgaz sahası, başlangıçta bir kamikaze insansız hava aracı (İHA) olduğu düşünülen bir saldırıyla hedef alındı. Bu saldırı, son birkaç yıldır bu önemli doğalgaz tesisini hedef alan benzer saldırının sonuncusu olarak kayıtlara geçti.

Tesis, bölgedeki elektrik üretimi için hayati önem taşıyan sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) sağlıyor. Saldırının ardından çevredeki bölgelerde elektrik kesintileri yaşandı.

Bu saldırı, ABD'nin önemli bir ortağı olan Kürdistan Bölgesi'nin gelecekteki saldırıları durdurmak için neden daha iyi hava savunmasına ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.

Saldırı, Kürdistan Bölgesi’nin başkenti Erbil'deki Kürt liderler, Amerika Birleşik Devletleri, BM ve birçok ülke ile kesimce geniş çapta kınandı. Türkiye ve İran da saldırıyı kınayan açıklamalar yayınladı. Geçmişte, İran destekli milisler doğalgaz sahasına yönelik tehditlerden sorumlu tutulmuştu. Milisler, son altı yıldır insansız hava araçları ve roketlerle Kürdistan bölgesini hedef alıyor. Ayrıca, aynı milisler Irak'taki Amerikan güçlerini de hedef aldı.

**

Mesrur Barzani’den çağrı

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, yaptığı açıklamada: “Kormor doğalgaz sahasına yapılan korkakça saldırıyı en sert şekilde kınıyorum ve federal hükümeti failleri bulup adalete teslim etmeye çağırıyorum” dedi. Barzani, ABD ve bölgedeki uluslararası ortaklara, “sivil altyapımızı korumak için gerekli savunma ekipmanlarını sağlamaları ve halkımıza ve ilerlememize yönelik bu saldırıları caydırmak için ciddi adımlar atmamızda bize destek olmaları” çağrısında bulundu.

Barzani, bölgenin kendini savunmasını sağlamak için Washington ve diğerlerinin daha fazla şey yapması gerektiğini savunan yerel seslerden biri.

ABD, geçmişe kıyasla daha fazlasını yapmaya hazır görünüyor.

Örneğin, Bağdat'taki ABD Büyükelçiliği şu açıklamayı yaptı,: "Bu kritik altyapıyı koruma çabalarına destek vermeye hazırız ve Irak'ın egemenliğini baltalama girişimlerine karşı savunmasının ve tüm silahların, özellikle insansız hava araçlarının, füzelerin ve roketlerin devlet kontrolüne alınmasının önemini vurgulamaya devam edeceğiz." 

ABD'nin Irak'a yeni atanan özel temsilcisi Mark Savaya ise, Irak için gelecekteki istikrarın ne kadar önemli olduğunu vurguladı.

“Irak kritik bir yol ayrımında”

ABD yetkilileri, şimdiye kadar yaptıkları açıklamalarda İran'dan bahsetmeyerek kelimelerini dikkatlice seçseler de, "gayriresmî güç" ve diğer terimlere yapılan atıflar, milislerin suçlu olduğunu açıkça gösteriyor. ABD’li Savaya, "Irak kritik bir yol ayrımında. Yasayı uygulayabilecek ve yatırım çekebilecek bağımsız kurumlara doğru ilerleyebilir veya herkesi zorlayan karmaşıklık döngüsüne geri dönebilir" diyor.

Irak'ın hava savunmasını sağlamak veya ABD'nin seçici noktalara hava savunma sistemleri konuşlandırması muhtemelen en iyi çözüm değil. Amerika Birleşik Devletleri geçmişte Irak'a insansız hava araçlarını ve balistik füzeleri engellemek için hava savunma sistemleri konuşlandırmıştı. ABD kuvvetlerinin zaten ihtiyaç duydukları savunma sistemlerine sahip olmaları gerekiyor ve eğer sahip değillerse, bu savunma sistemleri güçlendirilmelidir.

“Asıl önemli olan Kürdistan Bölgesi'ne doğru savunma sistemlerini sağlamak”

Şimdi asıl önemli olan Kürdistan Bölgesi'ne doğru savunma sistemlerini sağlamaktır.

Bu, Bağdat için de benzer bir paketle eşleştirilebilir. Ancak, Bağdat'a sağlanacak herhangi bir savunma ekipmanının, İran destekli milislerin Irak'taki etkisi nedeniyle İran'ın eline geçebileceği endişesi var. Bu milisler, Irak'taki resmi paramiliter bir grup olan Halk Seferberlik Güçleri'nin (Haşdi Şabi) bir parçasıdır. Milislerin çoğu zaten ABD tarafından terörist grup olarak yaptırımlara tabi tutulmuş durumda. İsrail ve İran arasındaki gerilimler göz önüne alındığında, Bağdat'a herhangi bir gelişmiş hava savunma sistemi sağlamak sorunlu olabilir.

“Kürdistan Bölgesi, ABD'nin önemli bir ortağıdır”

Öte yandan, Kürdistan Bölgesi ABD'nin önemli bir ortağıdır ve İran destekli milislerden gelen tehditlerle karşı karşıya. Kormor doğalgaz sahasında faaliyet gösteren şirketler arasında BAE merkezli Dana Gas da bulunmakta. Bu nedenle, bölgenin elektrik ihtiyacını karşılamadaki hayati rolü nedeniyle tesisi savunmak mantıklıdır. ABD diplomatları Kormor saldırısının gerçekleştiği gün Kürdistan Bölgesi Elektrik Bakanı ile görüştü.

Erbil'de başka kritikler de söz konusu. Bölge yakın zamanda NATO müttefiki Türkiye'ye giden bir petrol boru hattını yeniden açtı. Buna ek olarak Türkiye, Kürdistan Bölgesi’nde üsleri bulunan PKK ile barışa doğru ilerliyor. Kürdistan Bölgesi'nin istikrara kavuşturulması ve güçlendirilmesi, elektrik kesintilerinin önlenmesi, PKK'nin silahsızlanma sürecinde sınır ötesindeki barış sürecine yardımcı oluyor. 

Bu durum, son aylarda Kürdistan Bölgesi ile ilişkilerini geliştiren ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'ni (SDG) de etkileyecektir.

Bu da Erbil'i Bağdat, Ankara, Tahran ve Şam'a uzanan bağlantıların merkezine yerleştiriyor.

Eğer İran tarafından Irak'taki milislere sağlanan nispeten ucuz insansız hava araçları veya roketler Kürdistan Bölgesi’nde elektrik şebekesinde büyük hasara yol açarsa, bu durum kaosa neden olacak ve bölgeyi etkileyen politikalardan dikkatleri dağıtacaktır.

***

Hava savunmasının pahalı olması gerekmez. Ukrayna Savaşı, İran tarzı Şahed insansız hava araçlarının nispeten yavaş ve hedef alınması kolay oldukları için büyük sayılarda düşürülebileceğini gösterdi.

Kürdistan Bölgesi'nin insansız hava araçlarını düşürebilecek bir hava kuvveti veya helikopteri yok.

Bu nedenle, çözüm, ABD'nin Irak ve Suriye'deki güçlerini korumak için kullandığı C-RAM ve benzeri sistemleri içerebilir.

Pentagon'un insansız hava araçlarının geliştirilmesi ve insansız hava aracı tehditlerine karşı koyma konusunda yeni teknolojilere odaklanmasıyla, burada önemli bir tesisi korumak ve karşılaştıkları zorluklardan ders çıkarmak için bolca fırsat bulunmaktadır. 

---

Seth J. Frantzman | The National Interest