ئایا ئەمریکا منداڵ هەڵدەخەڵەتێنێت ؟

پەیامی کورد   ...   ئایا ئەمریکا منداڵ هەڵدەخەڵەتێنێت ؟

ماتیۆ میلەر ووتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا داوای لە ئێران کرد لە ووڵامدانەوەی تیرۆرکردنی شەهید هانیە لەسەر خاکەکەی خۆی بەدوور بگرێت و بانگەشەی ئەوەی کرد کە بە پێچەوانەوە ناوچەکە دەچێتە ناو ململانێی زیاترەوە.
ووتیشی: هیوادارین ئێران هیچ کارێک نەکات کە زیان بە ئاسۆی گەیشتن بە ئاگربەست لە غەززە بگەیەنێت و دۆخەکە مەترسیدار بێت یان لە کۆنترۆڵ دەربچێت.
ووتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا لە درێژەی قسەکانیدا وتی: ئێمە پێمان وایە ئاگربەستەکە سوودی بۆ فەلەستینییەکان و بارمتەکان دەبێت، هەروەها ڕێگەمان پێدەدات پێشکەوتن (لە وەستاندنی شەڕ) و کەمکردنەوەی گرژییەکانی ناوچەکە.
بێ گومان من لەگەڵ بەشێک لە خاڵی کۆتاییدام، کە ئاگربەست لە بەرژەوەندی فەلەستینییەکاندایە، بەڵام مەسەلەکە ئەوەیە کە سیاسەتی ئەمریکا لە جیهان و بوونی لە ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست هۆکاری سەرەکی هەموو بەدبەختییەکانە گەلانی ناوچەکە، و ئەگەر دەستێوەردانی ئەمریکا لە کاروباری ناوخۆیی ووڵاتانی ناوچەکە بوو، خەڵکی ناوچەکە بە ئاسانی دەیانتوانی لەگەڵ یەکتردا ڕێکبکەون.
ئەگەر تەماشای مێژووش بکەیت، بۆت دەردەکەوێت کە تاکە شوێنێک لە جیهاندا کە جوولەکەکان بەبێ هیچ کێشەیەک بۆ چەندین سەدە ژیاون، ئەم ناوچەیە بووە و لەوەتەی بەریتانیا ئیسرائیلی درووستکردووە و لەوەتەی دەستوەردانی ئەمریکا لە ناوچەکە دەستیپێکردووە، جولەکەکانیش کێشەیان هەبووە تەواو
لەمڕۆشدا هەموو ئەو شتانەی لە ناوچە داگیرکراوەکاندا ڕوودەدەن هۆکاری سەرەکی ئەمریکایە.
نزیکەی سی ساڵ لەمەوبەر فەلەستینییەکان بە گەرەنتی ئەمریکا ڕێککەوتننامەی ئۆسلۆیان واژۆ کرد و هیوایان خواست لانیکەم بەشێک لە خاکەکەیان وەربگرنەوە و وڵاتێکی لەسەر دابمەزرێنن، بەڵام لەو کاتەوە بینیمان ئیسرائیل هەموو هەنگاوێکی گرتووەتەبەر هاوتەریب لەگەڵ داگیرکردنی زەوییە فەلەستینییەکان و دروستکردنی شوێنی نیشتەجێبوونی جولەکەکان و سڕینەوەی ناسنامەی فەلەستینییەکان و دەرکردنیان و ئەمریکا بە تەواوی پشتگیری ئیسرائیلی کرد و دواجار فەلەستینییەکان ناچاربوون ئۆپەراسیۆنی ٧ی ئۆکتۆبەر دەستپێبکەن.
بەڵێ چیرۆکەکە لە ٧ی ئۆکتۆبەرەوە دەستی پێنەکردووە، وەک چۆن هەموو شتێک بە ٧ی ئۆکتۆبەرەوە دەبەستنەوە.
بەدبەختی فەلەستینییەکان ساڵانێکی زۆر لەمەوبەر دەستی پێکرد و لە ٧ی ئۆکتۆبەردا سەبریان تەواو بوو.
لەمڕۆشدا هۆکاری سەرەکی کە ناتوانرێت ئاشتی بەرقەرار بکرێت، پشتیوانی کوێرانەی ئەمریکایە بۆ تاوانەکانی ئیسرائیل.
کێشەی سەرەکی بەرقەرارکردنی ئاشتی و ئاگربەست ناتانیاهۆیە کە دەیەوێت لەپێناو مانەوەی خۆی لە دەسەڵاتدا درێژە بە شەڕەکە بدات و ئەمریکاش لە سەرووی خودی نەتانیاهۆوە کە هیچ هەنگاوێکی ڕاستەقینە بۆ بەرقەرارکردنی ئاشتی نانێت.
بیانووی ئەوەی کە ناتانیاهۆ بە ئارەزووی خۆی مامەڵە دەکات، لە بیانوویەکی بەتاڵ زیاتر نییە.
هەمووان زۆر باش دەزانن کە ئەگەر ئەمریکا بەڕاستی بڕیاری وەستاندنی شەڕەکە بدات، پەیوەندییەکی تەلەفۆنی جدی لە ئەمریکاوە بەسە.
لە ساڵی ١٩٨٢ ڕۆناڵد ڕیگان بە پەیوەندییەکی تەلەفۆنی شەڕی لوبنانی ڕاگرت و لە ساڵی ٢٠٠٦دا ئاماژەیەکی جۆرج بوش بەس بوو بۆ ئەوەی ئیسرائیل ئۆپەراسیۆنەکانی لە باشووری لوبنان ڕابگرێت.
هەرچۆنێک بێت زۆرێک لە خەڵکی ناوچەکە گەیشتوونەتە ئەو بڕوایەی کە پشت بەستن بە ئەمریکا بۆ گەیشتن بە ئاشتی لە ناوچەکەدا لە ئومێدێکی درۆ زیاتر نییە و کاتی ئەوە هاتووە ئیسرائیل ناچار بکرێت ئاشتی بکات و تاکە ڕێگا بۆ ناچارکردنی ئیسرائیل بۆ ئاشتی ئەوەیە کە هەمووان بڕۆنە شەڕێکی تەواو.
هەرچەندە کەس نایەوێت ئەمە ڕووبدات، بەڵام وا دیارە سیاسەتەکانی ئەمریکا و ئیسرائیل هەمووان بەو ئاراستەیە دەبەن.
ئەو ئارگیومێنتەى کە ئێران لە خوێنى شەهید هانیە دەپارێزێت، مشتومڕێکى نالۆژیکییە ئەگەر ڕووداوێکى لەو شێوەیە لە ئەمریکا ڕوویدابا، ئایا ئەمریکا بەخشندەى دەکرد؟
لە کاتێکدا ئەمریکا هەوڵ دەدات باسەکە لە خوێنی شەهید ئیسماعیل هانیەدا سنووردار بکات، ڕاستییەکە ئەوەیە کە باسەکە بۆ ئێران لەوە زیاترە، باسەکە لەسەر شەرەفی نەتەوەیی وڵات و ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتەکەیە و ئێرانیش زۆر باش دەزانێت کە ئەگەر نەیکات وەڵامێکی پشت شکێن بدەنەوە بە ئیسرائیل، ئیسرائیل ئەو زیاتر دەڕوات و زۆر خراپتر دەکات.
ئه گه ڕ ئه مریکییه کان یان به ڕاستی له خه می ئاشتی له ناوچه که دا بوون، ده بوو بیریان له ده ڕه نجامه کانی بکردایه ته وه پێش ئه وه ی ئیسرائیل کارێکی وا بگرێته به ڕ و ئیسڕائیل ڕابگرێت له جیاتی هاتنی دوای ئه وه ی ئیسرائیل کاره کانی خۆی وه ک پێشتر کردووه و داوا له خه ڵکی تر بکه ن کاردانه وه نه بن.
بە تایبەت کە گەرەنتی ئەمنی تەندروستی ئیسماعیل هانیە لە لایەن ئەمریکییەکانەوە لە ڕێگەی تورکیا و قەتەرەوە دەرچووە و ئەگەر ئەمریکییەکان لە هەواڵەکاندا نەبوون، ئەوە مانای ئەوەیە کە ئیسرائیل سووکایەتییەکی گەورەی بە ئەمریکییەکان کردووە و پێویستە ئەمریکییەکان خۆیان داوای بکەن.
ئه مڕۆ ته واوی کۆمه ڵگه ی نێوده وڵه تی یه ک ده نگن که ئێران مافی وه ڵامدانه وه ی ئیسرائیلی هه یه و پێناچێت ئێران ئاماده بێت واز له م مافه بهێنێت و ڕه نگه تاکه مه ڕجێک که بتوانێت ئێران ڕازی بکات به وه ڵامدانه وه که ی دوابخات ئه وه یه که ئا پێویستە دەستبەجێ ئاگربەست لە غەززە بە پێی خواستی فەلەستینییەکان دابنرێت نەک بە خواستی ئیسرائیل، هەروەها ئیسرائیل دەستبەجێ لە غەززە بکشێتەوە و بەرپرسانی ئیسرائیل لە دادگا نێودەوڵەتییەکان دادگایی بکرێن.


ئەم بابەتە 12279 جار خوێندراوەتەوە