پەیامی کورد   ...   ئوسترالیا و ئەمریکا چاویان لەوەیە بە هاوبەشی مووشەکی هایپەرسۆنیک بەرهەم بهێنن

مایکل مەککۆڵ، سەرۆکی لیژنەی کاروباری دەرەوەی ئەنجوومەنی نوێنەرانی ئەمریکا و نوێنەری کۆمارییەکان: ئوسترالیا و ئەمریکا بەدوای بەرهەمهێنانی هاوبەشی مووشەکی هایپەرسۆنیکدا دەگەڕێن.
ئەندامی کۆمارییەکانی ئەجوومەی نوێنەرانی ئەمریکا وتی: ئوسترالیا و ئەمریکا چاویان له بەرهەمهێنانی هاوبەشی مووشەکی هایپێرسۆنیکه .

بەپێی ڕاپۆرتێک بە گێڕانەوەی ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز، مایکل مەککۆڵ، سەرۆکی لیژنەی کاروباری دەرەوەی ئەنجوومەنی نوێنەرانی ئەمریکا و نوێنەری کۆمارییەکان لە چاوپێکەوتنێکدا ڕایگەیاند: بەرهەمهێنانی هاوبەشی مووشەکی هایپەرسۆنیک لەلایەن ئوسترالیا و ئەمریکا دەتوانێت کەم بکاتەوە فشار لەسەر بنکەی پیشەسازی بەرگری ئەمریکا و ڕێگریکردن لە ناوچەکەدا زیادکردنی هیندستان و زەریای هێمن.

ئەم یاسادانەرە ئەمریکییە ڕایگەیاند: چەکێکی هایپەرسۆنیکی چینی دەتوانێت لە چەند خولەکێکدا هێرش بکاتە سەر ئوسترالیا و کانبێرا ئێستا ناتوانێت بیوەستێنێت. کەواتە [لەم چوارچێوەیەدا] دەبێت بگەینە ئەو [چین].

مەککۆڵ زیادی کرد: دەمانەوێت بەرەو بەرهەمهێنانی هاوبەش هەنگاو بنێین، ئاماژەی بەوەشکرد کە (پێنجشەممە) سەردانی کۆمپانیایەکی بواری سۆنەری کردووە.

بەگوێرەی ڕاپۆرتەکە، مووشەکەکانی "هایپەرسۆنیک" کە زیاتر لە پێنج هێندە خێراتر لە دەنگ لە بەرگەهەوای سەرەوەدا دەڕۆن، لە ساڵی 2021 لەلایەن چینەوە تاقیکراونەتەوە، ئەمەش بووەتە هۆی کێبڕکێی تەکنۆلۆژی لەگەڵ ئەمریکا.

ئوسترالیا و وەزیرانی دەرەوە و بەرگری ئەمریکا دوای گفتوگۆکانیان هەفتەی ڕابردوو ڕایانگەیاند کە کانبێرا مووشەکێکی کرووزی هایپەرسۆنیک (HACM) لەگەڵ واشینتۆن تاقی دەکاتەوە، کە بە یەکەم چەکی خۆی بۆ فڕۆکە جەنگییەکان دەزانێت.

ئەمریکا پێشتر بە سەرکەوتوویی مووشەکی کرووزی هایپەرسۆنیکی تاقیکردۆتەوە و ئەم هەنگاوەی بە گرینگ زانیوە بۆ ئەوەی لەگەڵ تەکنەلۆژیای مووشەکی ڕووسیا و چینیدا بگونجێت.

خێرایی بەرز و توانای مانۆڕی چەکی هایپەرسۆنیک وا دەکات کە شوێن پێ هەڵگرتن و ڕێگریکردنیان قورس بێت.

بەگوێرەی ڕاپۆرتێک ، ڕۆژنامەی "تێلێگراف" لە مانگی ئایاردا لە ووتارێکدا سەبارەت بە نیازی ئینگلتەرا بۆ دروستکردن و جێگیرکردنی مووشەکی هایپەرسۆنیکی ناوخۆیی تا ساڵی ٢٠٣٠ بە ئامانجی کێبڕکێ لەگەڵ ئەمریکا، چین و ڕووسیا ڕاگەیاند.

پێشبڕکێی ئێستا لەسەر مووشەکی هایپەرسۆنیک کە هەندێک لە شارەزایان دەڵێن هاوشێوەی دەستپێکردنی پێشبڕکێی چەکی جەنگی ساردە لە ساڵانی ١٩٥٠دا، مشتومڕێکی زۆری لەسەر تێچووی زۆری درووستکردن و جێگیرکردنی ئەو مووشەکانە دروستکردووە.