بلوومبێرگ : تاران و مۆسکۆ دانووستان دەکەن بۆ درووستکردنی بنکەیەکی سەربازی لە سوودان.
پەیامی کورد ... بلوومبێرگ : تاران و مۆسکۆ دانووستان دەکەن بۆ درووستکردنی بنکەیەکی سەربازی لە سوودان.
بلوومبێرگ بە پشت بەستن بە دوو بەرپرسی هەواڵگری سوودان و چوار بەرپرسی ڕۆژئاوایی ڕایگەیاندووە، تاران و مۆسکۆ لە چەند مانگی ڕابردوودا لەگەڵ سوپای سوودان دانووستانیان کردووە بۆ درووستکردنی بنکەیەکی سەربازی لە بەندەری سوودان و ئەو دانووستانانەش لە ئێستادا کە ڕووسیا و کۆماری ئیسلامی گرینگتر بوون لە سووریا شکستیان هێناوە
ڕۆژی چوارشەممە ٢٨ی کانوونی دووەم، ئەم ئاژانسە هەواڵییە، لە ڕاپۆرتێکی وورددا سەبارەت بە ڕۆڵی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەکانی کۆماری ئیسلامی و چەکەکانی ڕووسیا لە شەڕی ناوخۆی سوودان، بە گێڕانەوە لە دیرار ئەحمەد دیرار، فەرماندەی تاقمێکی میلیشیای لایەنگری سوپای سوودان دەڵێن ئەم ووڵاتە لە پشتیوانی کۆماری ئیسلامی و ڕووسیا بەهرەمەندە .
ووتیشی : ئەوان شتی جیاواز وەک فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و چەک پێشکەش دەکەن و ئێستا هاوسەنگی هێز گۆڕاوە.
پشتیوانی دەرەکی بۆ سوپای سوودان لە کاتێکدایە کە شەڕی ناوخۆی ووڵاتەکە بووەتە هۆی یەکێک لە گەورەترین قەیرانەکانی ئاوارەبوون لە جیهاندا لە 20 مانگ لەمەوبەرەوە و ملیۆنان کەسی بەرەو برسێتی گەیاندووە.
شەڕی نێوان دوو ژەنەراڵ، عەبدولفەتاح ئەلبەرهان، فەرماندەی سوپای سوودان و محەمەد حەمدان دەگەڵۆ، فەرماندەی هێزەکانی میلیشیای کاردانەوەی خێرا، بۆ کۆنترۆڵکردنی ئەم ووڵاتە فراوانە کە کەنار دەریایەکی ستراتیژی لەسەر دەریای سوور هەیە، یەک شەڕە لە خوێناویترین شەڕەکان کە ناوچەی ساحێلی ئەفریقیا لەم دواییانەدا ئەزموونی کردووە.
کودەتا سەربازییە یەک لە دوای یەکەکانی ئەم ناوچەیە بووەتە هۆی ئەوەی سەربازانی مالی، بورکینافاسۆ، نیجەر و کۆماری ئەفریقیای ناوەڕاست لە هاوپەیمانە ڕۆژئاواییەکانیان دوور بکەونەوە و لە ڕووسیا نزیکتر بن و ڕووسیاش بەکرێگیراوانی خۆی لەو ووڵاتانە جێگیر کردووە.
بەڵام هیچ کام لە ووڵاتانی ناوچەکە بە ئەندازەی سوودان ووڵاتانی دەرەوەیان بۆ خۆیان ڕاکێشا و بە پێچەوانەی ئەو شکستەی ئەم دواییە کە ڕووسیا و کۆماری ئیسلامی لە سووریا تووشی بوون، لە ئێستادا مۆسکۆ و تاران لە لایەنی براوەن لە سودان.
لەگەڵ درێژەکێشانی شەڕی ناوخۆی سودان، ڕووسیا بە ملیۆنان بەرمیل سووتەمەنی و هەزاران چەک و پارچەی جێت بە سوپای سوودان فرۆشتووە و کۆماری ئیسلامیش باری چەک و دەیان فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ڕەوانەی سوودان کردووە، ئەمەش ڕێگەی بە سوپا داوە کە بەشێک لە... پایتەختی خەرتوم.
هەروەها ئەم چەکانە ڕێگە بە سوپای سوودان دەدات بەشێکی زۆری ووڵاتەکە لە ڕکابەرەکەی کە گرووپی چەکداری کاردانەوەی خێرایە، وەربگرێت.
بلوومبێرگ نووسیویەتی جبەخانەی سوپای سوودان بەڕادەیەک زیادی کردووە کە سەرەتای ئەمساڵ هەنگارێکی نوێی لە باڵی سەربازی فڕۆکەخانەی پۆرت سوودان درووستکرد.
ئەم میدیا ئەمریکییە جەختی لەوە کردەوە کە لێشاوی چەک بۆ سودان بەو مانایەیە کە شەڕەکە تادێت لە ئاسماندا ڕوودەدات.
بەپێی هەڵسەنگاندنێکی ئەمنی نەتەوە یەکگرتووەکان کە لەلایەن بلوومبێرگەوە بینراوە، سەرەتای ٢١ی ئەم مانگە، سوپای سوودان چەکی دژە فڕۆکەی بەکارهێناوە بۆ خستنەخوارەوەی هێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لە نزیک شارۆچکەکانی ئەتبارا و ئەلدەمار.
بەگوێرەی ڕاپۆرتەکە، هەردوولا بەشێوەیەکی چالاکانە کەرەستەی چەکەکانیان بەرز دەکەنەوە، لەوانەش فڕۆکەی بێفڕۆکەوان، بۆ بەهێزکردنی پێگەکانیان.
بلوومبێرگ سەبارەت بە دانووستانەکانی نێوان ڕووسیا و ئێران لە چەند مانگی ڕابردوودا لەگەڵ سوپای سوودان بۆ دامەزراندنی بنکەی سەربازی لە پۆرت سوودان نووسیویەتی و ئەم دانووستانانە گرینگی پەیدا کردووە بەو پێیەی ڕووسیا مەترسی بڕینی پردی سەرەکی ئاسمانی بۆ ئەفریقیای لەسەرە بەهۆی ئەگەری لەدەستدانی… دوو بنکەی سەربازی لە سووریا لە ڕووخانی بەشار ئەسەدەوەیە.
هەروەها ئەم وتووێژانە گرنگن بەو پێیەی کۆماری ئیسلامی بە هۆی هێرشە بەردەوامەکانی ئیسرائیل بۆ سەر هێزی بە وەکالەت خۆی بە لاواز دەبینێت.
لەلایەکی دیکەوە، ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی وەک سپۆنسەرێکی سەرەکی هێزی پشتیوانی خێرا ڕۆڵی گێڕاوە، بەپێی لێکۆڵەرانی ئەمریکا و نەتەوە یەکگرتووەکان. ئیمارات چەندین جار تۆمەتی لەو شێوەیەی ڕەتکردووەتەوە.
هەردوولا بە بەکارهێنانی داهاتی فرۆشتنی زێڕی سوودان پارەی چەکەکانیان داوە، کە ساڵانە زیاتر لە یەک ملیار دۆلار تەنها بۆ سوپای سودان دەستدەکەوێت.
بلوومبێرگ نووسیویەتی، هەرچەندە حکوومەتی چین لایەنێکی هەڵنەبژاردووە، بەڵام هەردوولا فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی درووستکراوی چینیان بەکارهێناوە. پەکین بەندەرێکی بە بڕی ١٤٠ ملیۆن دۆلار لە سوودان درووستکردووە و لەگەڵ سوپای وڵاتدا دانووستان دەکات بۆ وەبەرهێنان لە پاڵاوگەیەکی نوێی نەوت و ئاوەدانکردنەوەی گەورەترین کوشتارگەی ئەو ووڵاتە.
لەگەڵ چڕبوونەوەی شەڕ، کۆماری ئیسلامی کە لە کۆتاییەکانی ساڵی ٢٠٢٣دا دوای حەوت ساڵ وەستان پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانی لەگەڵ سوودان دەستپێکردەوە، بەرپرسانی دیپلۆماسی ڕەوانەی بەندەری سوودان کرد و باڵیۆزخانەی خۆی لە سوودان کردەوە.
تاران و خەرتووم لە زۆربەی سێ دەیەی ڕابردوودا لە یەکەوە نزیک بوون و دوای ئەوەی بەشیر لە ساڵی ١٩٨٩ دەسەڵاتی گرتە دەست، بە هۆکاری ئایدیۆلۆژی لەگەڵ یەکتر یەکگرتوو بوون. کۆماری ئیسلامی بۆ دامەزراندنی دەزگای ئیتلاعات یارمەتی حکومەتی بەشیر دا.
بەڵام ئەو پەیوەندییانە لە ساڵی ٢٠١٥دا کاتێک سودان مەیلی بەرەو سعودیە کێشا و هێزی سەربازی نارد بۆ یارمەتیدان لە بەرەنگاربوونەوەی حووسییەکانی سەر بە کۆماری ئیسلامی کە لەلایەن کۆماری ئیسلامییەوە پشتیوانی دەکرێن.
بلوومبێرگ لە زاری بەرپرسانی هەواڵگری و دیپلۆماتکارانەوە بڵاویکردەوە، ئێستا تاران چالاکانە چەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بۆ سوپای سوودان دابین دەکات، لەگەڵ وێنەی مانگی دەستکرد و وێنەی چەکی بەرەکانی جەنگ.
وەزارەتی دەرەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران و نوێنه ڕی ئێران له ڕێکخراوی نه ته وه یه کگرتووه کان ووڵامی فره داواکارییه کانی بلوومبێرگیان بۆ لێدوان نه داوه .
لە مانگی یەکدا سەربازانی هێزی پشتیوانی خێرا لە نزیک خەرتوم فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانیان خستە خوارەوە کە عەبابیلێکی درووستکراوی کۆماری ئیسلامی بوو، بە ووتەی ویم زویننبێرگ، پسپۆڕی چەک و بەڕێوبەری پڕۆژەی چەک داماڵینی مرۆیی لە کۆمپانیای PEX کە ڕێکخراوێکی هۆڵەندییە بۆ پشتیوانی ئاشتی. ئەم فڕۆکە بێفڕۆکەوانە لە سودان بە پارچە ئێرانییەکان دروستکراوە.
هەروەها لە مانگی بانەمەڕدا لە بنکەیەکی ئاسمانی لە نزیک خەرتوم فڕۆکەیەکی بێفڕۆکەوانی شەڕکەری کۆچبەرانی بینی کە لەلایەن پیشەسازی ئاسمانی قودسی کۆماری ئیسلامی ئێرانەوە درووستکرابوو، کە تەقەمەنی ڕێنمایی ووردی تێدابوو.
وێنە مانگی دەستکرد لە مانگی ئایارەوە دەریدەخات کە هەنگارێکی نوێ و چەندین شوێنی عەمبارکردن لە باڵی سەربازی فڕۆکەخانەی پۆرت سوودان درووستکراوە.
ئەم بابەتە 87 جار خوێندراوەتەوە