پەیامی کورد   ...   زانایانی ئێرانی لە سویسڕا "چیپێکی خوێندنەوەی مێشک"یان درووست کرد

مایکرۆچیپی داهێنەرانەی 8 ملم زانایانی ئێرانی پەیمانگای EPFLی سویسرا بە ووردبینی 91% بیرکردنەوەکان دەگۆڕێت بۆ دەق، کە ئامرازێکی پەیوەندی شۆڕشگێڕانە بۆ ئەو کەسانەی کە کەم ئەندامی تووندی جووڵەیان هەیە دابین دەکات.
ئەم گەشەسەندنە دەتوانێت سوودێکی بەرچاو بەو کەسانە بگەێنێت کە تووشی تێکچوونی تووندی جووڵە بوون بە ڕێگەدان بە پەیوەندیکردنیان بە ئازادی.

توێژەرانی پۆلیتەکنیکی فیدراڵی دی لۆزان (EPFL) ئەم "ڕووکارە بچووککراوەی مێشک و ئامێری کارایی بەرز" (MiBMI)یان پەرەپێداوە کە لەسەر بنەمای چیپی سیلیکۆن دامەزراوە.

ئەم چیپە بچووکە توانای کۆدکردنەوەی سیگناڵە دەمارییە ئاڵۆزەکانی هەیە و بیگۆڕێت بۆ دەقی خوێنەرەوە.

مەهسا شعاران لە تاقیگەی تەکنۆلۆژیای دەمار لە EPFL دەڵێت: "چیپی MiBMI ڕێگەمان پێدەدات چالاکی دەماری ئاڵۆز بگۆڕین بۆ دەقی خوێنەرەوە بە ووردبینییەکی بەرز و بەکارهێنانی وزەی کەم". ئەم پێشکەوتنە لە چارەسەرە پراکتیکی و چێنراوەکان نزیکمان دەکاتەوە کە دەتوانێت تواناکانی پەیوەندیکردنی ئەو کەسانە بە شێوەیەکی بەرچاو بەرز بکاتەوە کە تووشی تێکچوونی توندی جووڵە بوون.

ئەم ئامێرە بچووکانە توانای یارمەتیدانی ئەو کەسانەیان هەیە کە کەم ئەندامی جووڵەیی تووندیان هەیە بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ جیهانی دەورووبەریان و کارلێککردن لەگەڵ کەسانی دیکە.

هەروەها کۆمپانیای Neuralink ی Elon Musk چالاکانە پەرە بە ڕووکارەکانی BMI دەدات. ئامانجیان درووستکردنی ڕووکارێکە کە بتوانێت یارمەتی ئەو کەسانە بدات کە حاڵەتی دەماریان هەیە وەک ئیفلیجی یان برینداربوونی بڕبڕەی پشت.

ئەم MiBMI نوێیە بە بەراورد بە BMI ەکانی تر، کۆمپاکت و کارا و گشتگیرە. ئەمەش لە کاتێکدایە کە سیستەمی تەقلیدی زۆرجار گەورە و گرانن و بەکارهێنانی سنووردارە.

بۆ بەدەستهێنانی گۆڕینی سیگناڵەکانی مێشک بۆ دەق، ئەو سیگناڵە دەمارییانەی کە بەرهەم دەهێنرێن کاتێک مرۆڤ خەیاڵی نووسین دەکات، کۆد دەکرێنەوە. پاشان ئەلکترۆدەکانی چێنراو لە مێشکدا چالاکی دەماری پەیوەست بەم جووڵە خەیاڵیانەی دەست تۆمار دەکەن.

پاشان چیپی MiBMI دەستبەجێ سیگناڵە دەمارییە تۆمارکراوەکان پرۆسێس دەکات و جووڵەی دەستی دڵخوازی مێشک دەگۆڕێت بۆ دەقی دیجیتاڵی.

ئەم ئامێرە یارمەتی پەیوەندیکردن دەدات بۆ ئەو کەسانەی کە کێشەی تووندی جووڵەیان هەیە.

محەمەد عەلی شەعری، سەرپەرشتیاری توێژینەوەکە دەڵێت، لەکاتێکدا چیپەکە هێشتا نەخراوەتە ناو BMIی کارپێکردنەوە، بەڵام زانیارییەکانی تۆمارە ڕاستەوخۆکانی پێشووی پرۆسێس کردووە، وەک ئەوانەی لە تاقیگەیەکی زانکۆی ستانفۆردەوە وەرگیراون و چالاکی دەستنووسی بە وردی لەسەدا ٩١ی وەرگێڕاوە بۆ دەق نووسەری سەرەکی بووە

بە توانای ئێستای بۆ کۆدکردنەوەی ٣١ پیت، ئەم چیپە توانایەکی زۆر بۆ باشترکردنی داهاتوو نیشان دەدات.

شەری زیادی کرد: دڵنیاین کە دەتوانین تا ١٠٠ پیت دیکۆد بکەین.

قەبارەی بچووکی MiBMI، لەگەڵ کەمی بەکارهێنانی و کەمترین داگیرکاری، وای لێدەکات کە گونجاو بێت بۆ چاندن.

وەک سیستەمێکی تەواو یەکگرتوو، MiBMI تۆمارکردن و پرۆسێسکردن لەسەر دوو چیپی بچووک ئەنجام دەدات کە بە گشتی تەنها 8 ملم چوارگۆشەیە.

لە بەیاننامە ڕۆژنامەوانییەکەی توێژەراندا ئاماژە بەوە کراوە: کەمترین داگیرکاری ئەم سیستەمە سەلامەتی و پراکتیکی بۆ بەکارهێنان لە شوێنە کلینیکی و ژیانی ڕاستەقینەدا مسۆگەر دەکات.

دیزاینی سەرکەوتووی چیپی MiBMI یارییەکە دەگۆڕێت بۆ ڕووکارەکانی داهاتووی مێشک و ئامێر، ئەمەش دیزاینی ئامێرە پراکتیکی و تەواو چێندراوەکان دەکاتە ڕاستی .

ئەم چیپە توانای باشترکردنی کوالیتی ژیانی ئەو نەخۆشانەی هەیە کە تووشی ئیسکلەرۆسیسی لایەنی ئامیۆتڕۆفیک (ALS) و برینداربوونی بڕبڕەی پشتیان هەیە بە ڕێگەدان بە پەیوەندی کردن بەبێ ئەوەی پێویستیان بە جووڵەی جەستەیی هەبێت.