پەیامی کورد   ...   شێرمان : ترامپ بەدوای دانووستانێکی هەمەلایەنە لەگەڵ ئێران دەگەڕێت

جێگری پێشووی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا دەڵێت، "سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمریکا جەختی لەوە کردەوە کە بە دوای دانووستان لەگەڵ ئێران و ڕێککەوتنێکی باشتر لەگەڵ ئێران دەگەڕێت، بەڵام ئەگەری دانووستانەکان تەنیا سەبارەت بە بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران نابێت".

بەگوێرەی ڕاپۆرتێک ، "وێندی شێرمان"، جێگری پێشووی سەرۆکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، لە ووتووێژێکدا باسی پرسە نێودەوڵەتییەکانی کردووە.

سەبارەت بە پرسی ڕێککەوتنە ئەتۆمییەکەی ساڵی ٢٠١٥، ڕایگەیاند: "بەرجام تەکنۆلۆژیای چاودێری جۆراوجۆری بەکارهێنا بۆ دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران و ئەم چاودێریکردنانە توانای ئەوەی بە ئێمە (ڕۆژئاوا) بەخشی کە ڕاستەوخۆ چاودێری بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران بکەین و پێشوەختە ئاگاداری بکەینەوە لە هەر ئەگەرێکی مومکین". بڕیاری تاران بۆ "ئاگاداری گۆڕینی ڕێبازی ئەتۆمیمان یان پێشێلکردنی بەڵێنەکانمان بەپێی یاسای بەرجام دەبین."

شێرمان زیادی کرد: بەرجام ڕێگەمان پێدەدات چاودێری بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران بکەین.

هەوڵی جێگری پێشووی سەرۆکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا بۆ درووستکردنی پەیوەندی لە نێوان چاودێریکردنی ئاژانسی نێودەوڵەتی ووزە بۆ دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران و بەرجام، لە کاتێکدا بە ووتەی "رافائیل گرۆسی"، بەرنامەی چاودێری ئاژانسەکە سەبارەت بە دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران یەکێکە لەو... ئاڵۆزترین و بەرفراوانترین چاودێریکردنی چاودێری ئەتۆمی نەتەوە یەکگرتووەکان. لە لایەکی دیکەوە، ئێران هەمیشە لەگەڵ چاودێریکردنی دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئاژانسی نێودەوڵەتی ووزەی ئەتۆمی هاوتەریب بووە لەگەڵ پابەندبوونەکانی پاراستنی لە پەیماننامەی قەدەغەکردنی بڵاوبوونەوەی چەکی ئەتۆمی.

سەرەڕای ئەوەش، شێرمان لە درێژەی قسەکانیدا ووتی: "بەرجام ڕێگەی پێداین لەگەڵ هاتنە ژوورەوە و بەرهەمەکانی دامەزراوە ئەتۆمییەکانی ئێران هاوتا بکەین".

ئاماژەی بەوەشکرد، لە نزیکەوە لەگەڵ یەکیتی ئەورووپا و ڕووسیا و چین کارمان کرد بۆ گەیشتن بە ڕێککەوتن لەسەر بەرجام، بەڵام لە کۆتایی دا دۆناڵد ترامپ وەک سەرۆکی ئەمریکا هەڵبژێردرا و (یەکلایەنە) لەم ڕێککەوتنە کشایەوە. ئاماژەی بەوەشکردووە، لەو کاتەوە دۆخەکە تەنها خراپتر بووە و ئێران یۆرانیۆم بۆ پاکی لەسەدا ٦٠ پیتاندن دەکات و دەتوانن بە خێرایی بگەنە ئاستی پیتاندنی لەسەدا ٩٠ کە پێویستە بۆ چەکی ئەتۆمی.

دوای کشانەوەی ئەمریکا لە ڕێککەوتنەکە لە ساڵی ٢٠١٨ لە سەردەمی یەکەمی ئیدارەی ترامپ، ئەم کردەوەیەی ترامپ بووە هۆی ئەوەی ئێران بە پێی مادەی ٣٦ی ڕێککەوتنی یاسایی ئێران بە پێی مادەی ٣٦ی ڕێککەوتننامەی بەرجام ووردە ووردە و بە شێوەیەکی گەڕاوە خۆی لە بەڵێنە خۆبەخشەکانی خۆی دوور بخاتەوە دوای ساڵ و نیوێک لە بەرگەگرتنی سزاکان.

دوای دوورکەوتنەوەى هەنگاو بە هەنگاوى ئێران لە پابەندبوونەکانى بەپێى پەیمانى JCPOA، ترۆئیکاى ئەورووپایى و ئەمریکا دیسانەوە بە دەرکردنى بڕیارنامەیەکى دژە ئێران لە کۆبوونەوەى ئەم دواییەى دەستەى ئاژانسى نێودەوڵەتى ووزەى ئەتۆم دا، ڕێککەوتنەکانى نێوان ئێران و ئاژانسەکەیان پشتگوێ خست لە پارێزگارەکان.

لە بەرامبەر کردەوەی ووڵاتانی ڕۆژئاوا، ئێران توانای پیتاندنی یۆرانیۆمی بە پاکی 60% زیاد کردووە.

لەم پەیوەندییەدا، لە کاتێکدا ئێران چەندین جار جەختی لەوە کردووەتەوە کە چەکی ئەتۆمی لە دوکتورینی بەرگری ووڵاتدا جێگایەکی نییە، شێرمان بانگەشەی کردووە: "ئێران دەتوانێت لە ماوەی ٢ هەفتەدا چەکی ئەتۆمی بدۆزێتەوە". ئێمە لە دۆخێکی زۆر خراپداین. بەڵام کۆبوونەوەی نێوان ماجید تاخترۆڤانچی و ترۆئیکا ئەورووپایی (ئینگلتەرا و فەرەنسا و ئاڵمانیا) زۆر سەرنجڕاکێشە”.