پەیامی کورد   ...   ژاپۆنییەکان لە تەنیایی / گۆشەگیری خۆبەخۆدا لە سەردەمی نوێدا دەمرن؛ سەرەتایەکی سەرنجڕاکێش و کۆتایییەکی تاڵ

بەپێی ڕاپۆرتەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، ژاپۆن لە ئێستادا بەتەمەنترین ژمارەی دانیشتووانی جیهانە
لە زۆرێک لە کولتوورەکاندا مێزی نانخواردن شوێنێکە بۆ پەیوەندی و گفتوگۆی خێزانی یان دۆستانە. لەم بازنانەدا هاوبەشی ژەمێک بە هێمای یەکڕیزی و پەیوەندی کۆمەڵایەتی دادەنرێت. لەم ڕوانگەیەوە ڕەنگە خواردنی بەتەنها لەلایەن هەندێک کەسەوە وەک نیشانەی تەنیایی و دابڕانی کۆمەڵایەتی سەیر بکرێت. بەڵام ئەم بۆچوونە لە هەموو حاڵەتەکاندا ڕاست نییە و لەم ڕۆژانەدا لە زۆرێک لە چێشتخانەکاندا مێزەکان تەنها بۆ یەک کەس تەرخانکراون.
ئەمەش شێوازێکی ژاپۆنییە بۆ ڕێزگرتن لە تەنیایی و گۆشەگیری لە سەردەمی نوێدا و گونجاوە بۆ ئەو کەسانەی دەیانەوێت کەشێکی خۆشیان هەبێت بۆ ئەوەی بە ئارامی نان بخۆن بەبێ ئەوەی ناچار بکرێن قسە لەگەڵ کەسانی دیکە بکەن. بوچی-سێکی کە وەرگێڕانی بۆ "کورسی تەنیا"یش دەکات، شوێنێکی نانخواردنی تاک کەسییە و لە چێشتخانەکان و تەنانەت دامەزراوە پەروەردەیی یەکانیشدا باو بووە، لەنێویاندا زانکۆی کیۆتۆ. ئەم دیدگایەی ژاپۆنییەکان لەلایەن ووڵاتانی دیکەوە سەرنجی درا و ئێستا خلیسکێنەی بوچی لە فلیپین و چین و ئیمارات و کەنەدا و هتد کراونەتەوە و کڕیاری تایبەت بە خۆیان هەیە.
ژنێکی گەنج بە تەنیا لە کافێیەک دادەنیشێت و چا دەخواتەوە و کتێبێک دەخوێنێتەوە. هێواش وەستا تا بە خێرایی شتێک لەسەر دەفتەری یاداشتەکانی تەنیشتی بنووسێت و پیشانی باریستاکە بدات کە بەلای مێزەکەدا تێدەپەڕێت. - ببورە ئاودەستەکە لە کوێیە؟ ئەمە چیرۆکی ناسینی یەکترە لە "کافێ بێدەنگەکان"ی تۆکیۆ؛ ئەو شوێنانەی کە سەرەتا بۆ گفتوگۆکردن لە کافێ دەچن، بەڵام کڕیارەکانیان ڕێگەیان پێنادرێت قسە بکەن و لەبری ئەوە دەبێت بە نووسین لەسەر دەفتەری یاداشتەکان پەیوەندی بکەن.
ڕۆژانە، کافەی بێدەنگی زیاتر خۆسەپێنراو و سنووردارکردنی گفتوگۆکردن لە سەرانسەری پایتەختدا دەکرێتەوە و شەپۆلێکی گەورەی خەڵکی تۆکیۆی تەنیا بۆ خۆیان ڕادەکێشن. ئەوان بە تامەزرۆییەوە خێرایی خێرای ژیانی شار بە بێدەنگی و تەنیایی بگۆڕنەوە. ئەم دۆخە بەهۆی پەرەسەندنی ئارەزووی گەنجانی ژاپۆنی بۆ تەنیایی سەری هەڵداوە؛ دۆخێک کە دەرئەنجامی ناسەقامگیری ئابووری و گۆڕینی شێوازە تەقلیدییەکانی پشتیوانی خێزان و زیادبوونی دابڕانی کۆمەڵایەتییە. هەروەها ئەم شێوازە ژیانە وشەی گەورەی میدیایی خۆی دۆزیەوە: "بۆچی زوکۆ" و ئاماژەیە بۆ ئەو کەسانەی کە بە ئاگادارییەوە بڕیار دەدەن هەموو شتێک لەسەر خۆیان ئەنجام بدەن. چاوخشاندنێک بە دونیای دەورwوبەری دەریدەخات کە ژمارەی بوچی زوکو ڕۆژ لە دوای ڕۆژ لە زیادبووندایە.
 گەنجێک یان ژنێک کە بڕیاری داوە بەردەوام بێت لە ژیانی خۆی، دەچێتە ناو کۆمپانیای ئاهەنگی هاوسەرگیری. لەسەر مێزەکە دادەنیشێت و لەکاتی وەرگرتنی فۆڕمی تایبەت بۆ ئاهەنگی بووکێنی، بە وردی لە کەرەستە جۆراوجۆرەکان دەپشکنێت و ئەگەر بۆچوونەکەی سەرنجی ڕاکێشا، ئەوا شتە دڵخوازەکە زیاد دەکەن بۆ ئیمکانات و پێداویستییەکانی ئاهەنگی بووکێنی. لەم بابەتەدا بەشێک هەیە کە ڕەنگە بۆ غەیرە ژاپۆنییەکان نامۆ و نامۆ دەرکەوێت؛
داواکردن لە خەڵک کە ڕۆڵی دایک و باوک و خزم و هاوکار و هاوڕێیان ببینن. سەیرترین شت ئەوەیە کە لەوانەیە لەم ئاهەنگەدا زاوا یان زەماوەندێک نەبێت. گەنجانی ژاپۆنی کە بڕیاریان داوە ژیانی خۆیان بە تەنیا بەسەر بەرن، بۆ ئەوەی هەست بە وروژاندنی ئاهەنگی هاوسەرگیری بکەن، ئاهەنگێک دادەنێن کە بووک یان زاوا ئامادە نەبێت و خاوەنی ئاهەنگەکە، بە تەنیا و هەندێکجاریش بە ئامادەبوونی ئەو ئەکتەرانەی کە ڕۆڵی تێدا دەگێڕن ڕۆڵی میوانان لەم مەراسیمەدا ئامادە دەبێت.
بەپێی ڕاپۆرتێکی پۆلیسی ژاپۆن، نزیکەی ٤٠ هەزار کەس لە نیوەی یەکەمی ئەمساڵدا (٢٠٢٤)، لە ماڵەکانیاندا گیانیان لەدەستداوە و لەکاتێکدا بەتەنها بوون بەپێی ڕاپۆرتی پۆلیس، نزیکەی چوار هەزار لەو کەسانە دوای ئەوەی ئەوان زیاتر دۆزراونەتەوە گیانیان لەدەستداوە لە مانگێک دوای مردنیان. دوای ساڵێک لە مردن تەرمی ١٣٠ کەس دۆزرایەوە. بەپێی ڕاپۆرتەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، ژاپۆن لە ئێستادا بەتەمەنترین ژمارەی دانیشتووانی جیهانە.