Çekdanîna sembolîk a PKKê tê çi wateyê?

PeyamaKurd- Piştî banga Abdullah Ocalan ku PKKê di kongreya xwe ya 12emîn de biryara xwefesihkirin û çekdanînê da, pêşveçûna pêvajoyê ji nêzîk ve tê şopandin.

Herî dawî PKKê derbarê merasîma çekdanîna sembolîk de ku dê di navbera 10-12 Tîrmehê de li bajarê Silêmaniyê yê Herêma Kurdistanê ji aliyê komeke 20-30 kesî ve were lidarxistin, daxuyanî da.

Ajansa Nûçeyan a Ajans Press a Amerîkî (AP) jî ev merasîma ku tê çaverêkirin piştrast kir. Û ev gav ji aliyê PKKê ve wekî "pêngaveke ji bo aştî û siyaseta demokratîk" hate nirxandin.

Li gorî daxuyaniya Berdevkê PKKê Zagros Hîwa, şervan wê ji çiyayan dakevin û çekên xwe di bin çavdêriya rêxistinên civaka sivîl û aliyên peywendîdar de îmha bikin. Her çend ev jesta sembolîk di nav rêxistinê û raya giştî ya Kurd de şîroveyên cihê bi xwe re tîne jî, hinek alî dibêjin, potansiyela vekirina rêyên siyasî û dîplomatîk ji bo çareserkirina pirsgirêka Kurd li Bakurê Kurdistanê dihewîne û ev yek dikare wekî yek ji gavên yekem were nirxandin.

Rola Herêma Kurdistanê di pêvajoya çekdanînê de

Hikûmeta Herêma Kurdistanê di vê pêvajoyê de roleke girîng a navbeynkar û hêsankar dilîze. Li gorî daxuyaniyên berpirsên Herêma Kurdistanê, Tirkiye û PKKê "li ser îmhakirina sembolîk a hin çekên sivik ji bo dilniyayîya Tirkan lihev kirine" û ev jî niyeta Hewlêrê nîşan dide ku bûye pireke diyalogê di navbera Enqere û PKKê de.

Berdevkê PKKê Hîwa Zaxros dibêje; di nav PKKê de daxwazên "bidawîkirina rejîma tecrîdê ya li ser Abdullah Ocalan" û "avêtina gavên destûrî, hiqûqî û siyasî yên ku dê rê li ber entegrebûna gerîlayên ku dev ji stratejiya têkoşîna çekdarî berdidin, di nav siyaseta demokratîk a Tirkiyeyê de vekin" derdikevin pêş.

Li gorî van daxuyaniyan, PKK pêvajoya çekdanînê rasterast bi rewşa Ocalan û rêziknameyên hiqûqî/siyasî yên li Tirkiyeyê ve girêdide.

Qezenca Kurdan û çarenûsa çekan

Qezenca herî girîng a Kurdan ji vê çalakiya çekdanîna sembolîk, derketina ji lîstika tundûtûjiyê û bidestxistina derfetekê ye ku di qada siyasî de bibin aktoreke bibandortir û rewatir. Cihgirtina diyaloga siyasî û dîplomasîyê li şûna têkoşîna çekdarî, dikare pozîsyona Kurdan a navneteweyî xurt bike û rê bide wan ku daxwazên xwe li platformên berfirehtir bînin ziman.

PKK ji bo çekdanînê nexşerêyeke berfirehtir dixwaze

Lêbelê, piştî çekdanîna komeke sembolîk a 20-30 kesî, pirsa ka dê çek bi temamî werin veşartin an na, pir girîng e. Daxwazên Berdevkê PKKê Hîwa Zaxros nîşan dide ku rêxistin ji bo ketina pêvajoyeke berfirehtir a çekdanînê, li benda hin gavan ji Tirkiyeyê ye. Piştî vê gava yekem, divê bi mekanîzmayeke zelal a ku çavdêrên navneteweyî jî tê de cih bigirin, nexşerêyeke ji bo pêvajoyeke berfirehtir a çekdanînê were diyarkirin û ev pêvajo bi biryardarî were şopandin.

Hêvî û rewşa li Rojavayê Kurdistanê

Piştî vê gavê, hêvî pir cûda û zêde ne. Ji Tirkiyeyê, hêvî heye ku gavên demokratîkbûnê yên wekî misogerkirina nasnameya Kurdî di destûrê de, mafê perwerdehiya bi zimanê zikmakî û rakirina astengiyên li pêşberî siyasetmedarên Kurd werin avêtin. Çekdanîna sembolîk a PKKê, dikare atmosfera siyasî ya li Tirkiyeyê nermtir bike û beşdarî zemînek berfirehtir a lihevkirinê bibe.

Herwiha aktorên Kurd ên din jî ji derveyî îdeolojiya PKKê dibe ku di pêvajoya nû de dengê xwe bilindtir bikin û daxwazên bo misogerkirina mafên netewî yên Kurdistanê bi awayê siyasî bînin ziman.

Li aliyê din ev pêvajo rasterast bandorê li Rojavayê Kurdistanê dike. Guherîna riya operasyonên Tirkiyeyê yên li dijî PKKê an kêmkirina wan, dikare di warê xurtkirina statuya siyasî û îdarî de ji bo pêkhateyên Kurd li Rojava qadeke livînê ya zêdetir peyda bike. Lêbelê, paşeroja Rojava dê bi pêvajoya çareseriya giştî ya li Sûriyê, helwesta hêzên navneteweyî û hevsengiyên herêmî ve jî girêdayî be.

Pêşveçûna pêvajoyê û zehmetiyên potansiyel

Pêşveçûna serketî ya pêvajoyê, bi şiyana aliyan a avakirina pêbaweriya hevdu û îradeya wan a siyasî ve girêdayî ye. Pêkhatina çalakiya çekdanîna sembolîk bi awayekî berbiçav û piştrastkirina wê ji aliyê çavdêrên serbixwe ve, dê bibe gava yekem a vê pêbaweriyê.

Li gorî nirxandinan divê mekanîzmayek çavdêrî û kontrolê were damezrandin ku pêvajoya çekdanînê bi awayekî zelal û pêbawer pêş bikeve. Di vê qonaxê de, girîng e ku ji tecrûbeyên neyînî yên berê ders were girtin, ji provokasyonan were dûrketin û her du alî jî bi pabendbûna xwe ya bi peymanên xwe ve girêdayî bin. Di tevahiya pêvajoyê de, divê ji bo peydakirina aştiya civakî û ji holê rakirina êşên berê yên ku hatine jiyîn jî gav werin avêtin.

Ev nivîs 135 car hatiye xwendin.