Erakçî li Lijneya Giştî ya Neteweyên Yekbûyî axivî: Têkevin tevgerê!
PeyamaKurd – Wezîrê Karên Derve yê Îranê Abbas Erakçî bang li cîhanê kir ku li dijî "êrîşa neheq" a ku Îsraîlê li dijî welatê wî daye destpêkirin, tevbigere.
Erakçî di rûniştina 59. a Konseya Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî ku li Ofîsa Cenevreyê ya Neteweyên Yekbûyî (NY) dewam dike de axivî.
Erakçî diyar kir ku Îran ku yek ji şaristaniyên girîng ên cîhanê ye û nifûsa xwe nêzî 100 mîlyon e, rastî êrîşa hovane ya Îsraîl a ku li Filistînê qirkirineke hovane dike, tê û got, "Dixwazim bi bîr tînim ku divê her dewleteke endam û çavdêr a Konseya Mafên Mirovan li hemberî vê neheqiyê rabe ser piyan û berpirsyariya xwe ya exlaqî bi cih bîne."
Erakçî got, "Îsraîl li dijî Peymana Neteweyên Yekbûyî û hemû prensîb û rêgezên ku ev Konseyê diparêze, li dijî Îranê êrîşeke bêperwa pêk aniye. Ev şerekî neheq e ku ji 13ê Hezîranê roja Înê û vir ve li dijî gelê min tê meşandin. Îsraîl li dijî personelên leşkerî, akademîsyen û sivîlan rêze operasyonên neqanûnî û sûcdar dike."
Erakçî diyar kir ku Îsraîlê di encama êrîşên li ser nexweşxane, binesaziya çûnûhatinê û cihên niştecihbûnê de bi sedan welatiyên xwe ji dest dan û wiha got: "Sazên me yên nukleer ên aştiyane yên ku di bin kontrola tam a Ajansa Enerjiya Atomê ya Navneteweyî (IAEA) de ne jî hatin hedefgirtin. Lê êrîşa li ser tesîsên bi vî rengî li gorî hiqûqa navneteweyî bi tundî qedexe ye. Dibe ku êrîşên Îsraîlê yên li ser tesîsên nukleerî di çarçoveya sûcên tendurustiyê û tawanên cengê de bin. lewitandinên radyolojîk têne hesibandin."
Erakçî destnîşan kir ku divê êrîşên Îsraîlê yên li ser Îranê tu carî neyên rewakirin û ev yek jî hevpariya sûc e.
Erakçî diyar kir ku Îran mafê xwe yê xweparastinê bi kar tîne û got, "Ev mafê me ye, erka me ye û em bi biryar in ku bi hemû hêza xwe yekparebûna axa xwe, serweriya neteweyî û ewlehiya xwe biparêzin. Ev mafekî xwezayî ye ku di xala 51emîn a Peymana Neteweyên Yekbûyî de bi awayekî zelal hatiye qebûlkirin."
"Girêdana çalakiya ji Erakçî"
Erakçî bal kişand ser wê yekê ku Îsraîlê sûcê şer û sûcê li dijî mirovahiyê kiriye û Peymana Cenevreyê ya di sala 1949an de hatiye îmzekirin binpê kiriye û got, "Eger ev sîstem û mekanîzmayên giranbuha yên ku di 80 salên dawî de ji bo parastina mafên mirovan û rûmeta mirovan ava kirine, bi kêr bên, wê niha jî bi kêr bên. Pêwîst e em gav bavêjin, an jî wê sîstema hiqûqî ya navneteweyî ya li ser bingeha Neteweyên Yekbûyî bi awayekî cidî pêk were."
Erakçî diyar kir ku di nava pêvajoya dîplomatîk de rastî êrîşan hatin û ev yek weke xiyaneta li dîplomasiyê û derbeyeke nedîtî li hîmên hiqûqa navneteweyî û sîstema Neteweyên Yekbûyî bi nav kir.
Erakçî diyar kir ku divê li dijî Îsraîlê çalakî bên lidarxistin û got, "Ev ji bo şaristaniya mirovahiyê demeke dîrokî ye. Dema ku neteweyek şaristanî bikeve nava şerekî dagirkeriyê yê neheq, divê cîhan, her dewlet, hemû mekanîzma û dezgehên Neteweyên Yekbûyî demildest hişyar bin û ji bo rawestandina êrîşkar (Îsraîl), bêcezabûnê bi dawî bibe û ji sûcdaran hesap bê pirsîn.
Wezîrê Karên Derve yê Îranê Erakçî di dawiya axaftina xwe de wiha got: "Ev banga kesekî ye ku jiyana xwe ji bo diyalog û dîplomasiyê terxan kiriye."
