Daxuyaniya Îlham Ehmed a li ser "Agirbesta bi Tirkiyeyê re"
PeyamaKurd – Hevseroka Desteya Têkiliyên Derve ya Rêveberiya Xweser a Rojava Îlham Ehmed di rûniştina diyalogê ya bi navê “Lihevkirinên di navbera Rêveberiya Xweser a Rojava û Hikûmeta Sûriyeyê de” ku li bajarê Hesekê hat lidarxistin de axivî.
Gelek rewşenbîr û kesayetên girîng ên rewşa Sûriyê dişopînin beşdarî rûniştinê bûn.
Ehmed diyar kir ku peyman gelek mijarên ku civakê bi giştî eleqedar dike, çi li Rojava û çi jî li ser erdnîgariya Sûriyeyê digire nava xwe û got, "Ji ber vê yekê, ev peyman gelek binbeş hene û ji bo ku li tevahiya Sûriyeyê lihevkirinên berfireh bên çêkirin, divê nîqaşên berfireh bên kirin."
Îlham Ehmed diyar kir ku di derbarê xebatên hikûmeta Şamê de bi taybetî derbarê pêvajoya “Pêşnûmeya Destûra Bingehîn” û avakirina hikûmetê de hin nêrîn hene û divê teqez ev nêrîn bên çareserkirin û got, “Hikûmeta Şamê neçar e ku bersivê bide pirsgirêkên civaka Sûriyê û dengdêrên Sûriyê yên derbarê mijarên destûrî de.”
"Pêşnûmeya Destûra Bingehîn beriya peymanê hat amadekirin"
Îlham Ehmed di berdewamiya axaftina xwe de wiha got:
"Nêrînên me li ser destûrê hene û pêwendiyên me li ser wan xalan berdewam in, reşnivîsa destûrê berî rêkeftinê hatibû amadekirin, herwiha reşnivîsa destûrê jî piştî ragihandina rêkeftinê hat derxistin. Dibe ku reşnivîsa destûrê ya demkî were paşxistin ji bo komîteyê û madeyên wê bên gotûbêjkirin. Ji ber ku komîteya destûrê nûneratiya piraniya civaka Sûriyê nake."
Ehmed diyar kir ku her kes dizane ku komîteya destûrî û madeyên wê hêvî û daxwazên gelê Sûriyê temsîl nakin û di derbarê rola Hêzên Sûriyeya Demokratîk (HSD) de ev tişt hatin gotin:
"Tiştê ku di navbera HSDê û hikûmeta Şamê de hat ragihandin, lihevkirineke giştî bû. Dema ku komîte bên avakirin dê nûnerên van pêkhateyan hebin. Ev komîteyên sivîl û siyasî bin."
Rola HSD û Rêveberiya Xweser
Îlham Ehmed got: "Em girîngiyeke mezin didin bihêzkirina bendên peymanê, di nav de beşên jêrîn ên van xalan, da ku ewlekariya hemû gel were dabînkirin û ber bi Sûriyeyeke nû ve biçin."
Îlham Ehmed bal kişand ser xebatên HSD û Rêveberiya Xweser di van salên dawî de, diyar kir ku her du aliyan di salên borî de mîrateyek dewlemend di warê rêveberî û piralî, pirensîpên mirovî û parastina mafên siyasî de hiştine û got, "Bandora HSD û Rêveberiya Xweser li ser rewşa Sûriyê xurt e û destkeftiyên wan jî dewlemend in."
"Ne mimkûn e ku dev jê berde"
Ehmed diyar kir ku Rêveberiya Xweser ji xetên xwe yên sor tawîzê nade û got, "Ne pêkan e ku dest ji mafên çandî û neteweyî yên pêkhateyan, azadiya olî, mafê perwerdeya bi zimanê dayikê, mafên siyasî û sîstema rêveberiya nenavendî berde. Ev mijar ne mijara danûstandinê ne û ti tawîz nayê dayîn. Di mijarên ewlekarî û aborî de jî xalên bingehîn wê bên parastin û lihevkirinên bingehîn wê bên dayîn."
Îlham Ehmed destnîşan kir ku sîstema îdarî sîstemeke îdarî ya hevpar e, li ser esasê etnîsîteyê nenavendîbûn pêk nayê û wê di çarçoveya sîstemeke îdarî ya ku hemû pêkhateyan dihewîne, weke modela Rêveberiya Xweser pêk were.
“Em bi Tirkiyê re şer naxwazin”
Li gorî raporê, Îlham Ehmed têkildarî xala agirbestê ya di navbera HSD û Tirkiyê de wiha got:
"Em dixwazin têkiliyên xwe bi welatên cîran re baş bikin û baş bin. Yek ji wan dewletên ku em naxwazin di navbera me de şer derkeve Tirkiye ye. Em dixwazin di gelek waran de têkiliyên xwe baştir bikin û ji bo ewlekariya Sûriyeyê em dixwazin bi Tirkiyeyê re lihevkirinekê çêbikin."
Îlham Ehmed bang li Tirkiyê kir ku "hişyar be" û xwest ku ew xaka Sûriyê û ewlehiya gelê herêmê binpê neke.
Rola Amerîka di pêvajoya agirbestê de
Ehmed diyar kir ku "Amerîka di pêvajoya agirbestê de roleke girîng lîst û heta niha di navbera Rêveberiya Xweser û Tirkiyeyê de aramî û agirbest berdewam bûye" û hêviya xwe anî ziman ku ev rewşa aram berdewam bike.
Îlham Ehmed têkildarî pêvajoya aştiyê ya li Tirkiyeyê jî ev tişt got:
"Însiyatîfa ku ji aliyê Rêber Abdullah Ocalan ve hatiye destpêkirin gelekî girîng e û em hêvî dikin ku dewleta Tirk bi erênî nêzî mijarê bibe. Xuya ye ku ji aliyê dewleta Tirk ve sarbûnek heye. Berpirsiyariya pêşxistina vê pêvajoyê dewleta Tirk e. Tevlîbûna di vê pêngavê de gelekî girîng e û wê bandorên erênî li ser Sûriyeyê û dewletên derdorê bike."
